Thuốc tễ là thuốc gì? Những lưu ý quan trọng khi dùng thuốc tễ

I - Thuốc tễ là thuốc gì?

Thuốc tễ thực chất là thuật ngữ cho một dạng bào chế trong Đông Y, những viên thuốc tễ sẽ được làm thành những viên hoàn có dạng hình cầu với kích thước nhỏ và ở dạng mềm dẻo. Thành phần chính có trong mỗi viên thuốc tễ bao gồm dược chất chính (được chiết xuất từ các loại dược liệu) và mật.

Thuốc tễ có ưu điểm là giúp mang theo bên người tiện lợi, người dùng không cần tốn nhiều công sức để sắc thuốc. Thuốc tễ có thể đem lại tác dụng chữa bệnh như mong muốn nếu quá trình bào chế loại thuốc này đảm bảo đúng quy trình, đảm bảo chất lượng và an toàn.

II - Quy trình bào chế thuốc tễ

Để làm ra những viên thuốc tễ không quá khó khăn như mọi người nghĩ. Một cách đơn giản để sản xuất ra thuốc tễ như sau:

1. Tán bột thuốc

Bước đầu tiên trong quy trình sản xuất thuốc tễ đó là cần tán bột thuốc, cách thực hiện như sau:

• Dùng máy xay nhỏ bột thuốc, hoặc có thể mang ra các hiệu thuốc Đông Y để tán nhỏ bột thuốc. Nếu thể chất của bột thuốc quá cứng, thì cần cắt nhỏ dược liệu và sấy khô để giúp dễ dàng tán thuốc sau này.
• Trong một số trường hợp không sấy khô thuốc được, có thể sắc thuốc cùng với nước, sau đó đun tới khi dung dịch thuốc đặc lại. Tiếp theo đó, bạn có thể thêm mật ong vào thuốc đã được cô đặc và khuấy đều. Và như vậy, bạn đã thu được dạng viên hoàn mềm.

Lưu ý: Độ cô đặc của dung dịch thuốc càng cao càng tốt, để tạo điều kiện thuận lợi cho việc bào chế viên hoàn mềm. Bên cạnh đó, có thể dùng 3-5 thang thuốc để tăng cường hiệu quả của viên hoàn mềm.

2. Làm viên hoàn

Cách làm viên hoàn như sau:

• Cho mật ong vào nồi đun sôi, loại bỏ bớt bọt nhằm hạn chế thuốc bị nhiễm khuẩn. Trong trường hợp đã cô đặc cao thuốc, bạn hãy tiếp tục đun sôi mật ong cùng cao thuốc. Và khi đun sôi, bạn cần tiếp tục hớt phần bọt nổi lên trên.
• Tiếp theo đó, tắt bếp, mở vung nồi cho hỗn hợp trên bớt nóng và tiến hành pha trộn mật ong và bột thuốc. Trong quá trình trộn bột thuốc và mật ong, bạn có thể dùng đũa để khuấy đều.

Chú ý, không trộn toàn bộ cùng với bột thuốc, mà nên thêm mật ong một cách từ từ vào bột thuốc để điều tiết giúp cho hỗn hợp không quá lỏng, hoặc quá khô. Trong quá trình trộn bột thuốc, bạn nên dùng găng tay y tế để giữ vệ sinh trong chế biến thuốc.

• Lấy từng phần nhỏ khối bột thuốc để cho vào chày cối để giã, nên giã lâu để tăng cường độ dẻo và mịn cho khối bột thuốc.
• Tiếp tục thêm dầu mè vào chày cối để hạn chế chày cối bị dính, nhưng chỉ thêm với một lượng vừa phải và không nên thêm quá nhiều.
• Dùng tay để nặn thành các viên thuốc tễ với khối lượng như mong muốn, sau đó bọc viên hoàn bằng giấy hoặc báo và phơi khô. Nhưng cần tránh để sản phẩm chịu sự tác động trực tiếp từ ánh nắng hoặc tác nhân từ môi trường.

III - Thuốc tễ phù hợp cho những dạng bệnh nào?

Các thầy thuốc Đông Y thường sử dụng thuốc tễ cho bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, và các vấn đề sức khỏe bất thường khác như: mất ngủ, đau lưng, sinh lý yếu, tiểu đêm, suy nhược cơ thể, đau mỏi vai gáy…

Thuốc tễ còn được dùng để bồi bổ phủ tạng (tâm tỳ, gan, thận), nâng cao thể chất và sức khỏe cho người sử dụng. Ngoài ra, việc sử dụng loại thuốc này có thể giúp tăng cảm giác ăn ngon miệng, và tăng cường chức năng sinh lý.

Thuốc tễ được ứng dụng dựa trên các bài thuốc Đông Y như: Bát trân thang, Thập toàn đại bổ, Lục vị thang, Quy tỳ thang, Bổ trung ích khí…

IV - Có nên sử dụng thuốc tễ không?

Trên thực tế, thuốc tễ có một số mặt hạn chế, đặc biệt là quy trình sản xuất thủ công với nhiều loại máy móc cũ kỹ, cách chế biến không đảm bảo vệ sinh và an toàn. Do vậy, nếu sử dụng các loại thuốc tễ này thì có nguy cơ gây hại cho sức khỏe.

Bên cạnh đó, cũng vì được sản xuất thủ công, không có định lượng cụ thể, nên liều lượng của mỗi viên thuốc tễ sẽ không được đảm bảo về sự đồng đều nhất quán. Điều này gây ra hệ quả là người bệnh uống thuốc thừa hoặc thiếu liều, tác dụng không được chắc chắn.

Việc bảo quản thuốc tễ cũng là một vấn đề đáng quan ngại. Với hình thức này, thuốc tễ thường rất dễ bị ẩm mốc, không chỉ giảm chất lượng của thuốc mà còn nguy hại cho chính người sử dụng.

Trên thực tế, thị trường hiện nay đang có rất nhiều loại thuốc tễ có nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng, thuốc có chất lượng kém (thuốc đã bị ẩm mốc, nhiễm vi khuẩn, thuốc có hàm lượng dược chất thấp không đem lại hiệu quả tốt). Nếu người bệnh vô tình dùng các loại thuốc này thì có thể dẫn đến tình trạng “tiền mất, tật mang”.

Do vậy, người bệnh cũng cần hết sức thận trọng nếu có ý định sử dụng thuốc đông y dạng thuốc tễ. Chỉ nên mua thuốc tễ khi đã xác định rõ ràng nguồn gốc xuất xứ, đã được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra về chất lượng và mức độ an toàn. Đồng thời, chỉ được dùng thuốc tễ khi có kê đơn, hướng dẫn cùng thuốc của bác sĩ có trình độ chuyên môn tốt.

Vậy dạng thuốc Đông Y nào mới thật sự hiệu quả và an toàn? Câu trả lời đó là Đông Y thế hệ 2.

Hiện nay, công nghệ sản xuất dược phẩm đã phát triển vượt trội, có thể ứng dụng xuất sắc các nguyên lý Đông Y vào sản xuất. Từ đó, Đông Y thế hệ 2 đã ra đời giúp khắc phục những nhược điểm của các hình thức thuốc đông y truyền thống và đem lại nhiều cơ hội chữa bệnh hiệu quả vượt trội cho người bệnh.

Hội nghị Quốc tế về Thuốc Thảo dược tổ chức tại Seoul (Hàn Quốc) năm 2013 đã đề cập đến khái niệm "Đông y thế hệ 2" một cách rõ ràng. Các chuyên gia đã phân tích và khẳng định, Đông y thế hệ 2 là những sản phẩm có tiêu chuẩn chất lượng cao, bào chế trên quy trình sản xuất hiện đại, có tác dụng điều trị bệnh vượt trội, kể cả là với những trường hợp bệnh nặng.

Hiệu quả của Đông y thế hệ 2 vượt trội hơn nhiều so với Đông y thông thường, và có thể cạnh tranh ngang bằng, thậm chí cao hơn so với cả tân dược (chứng minh qua các nghiên cứu lâm sàng).

Không chỉ vậy, Đông y thế hệ 2 còn được chứng minh là ít tác dụng phụ hơn Đông y truyền thống nhờ nguồn nguyên liệu đạt chuẩn chất lượng với các tiêu chuẩn kiểm định nghiêm ngặt (GSP, GLP, GACP) và quá trình nghiên cứu khoa học bài bản, nhà máy sản xuất tiêu chuẩn GMP-WHO.

Dược phẩm Nhất Nhất là đơn vị tiên phong hàng đầu trong việc nghiên cứu, sản xuất các sản phẩm Đông Y thế hệ 2 mang lại hiệu quả vượt trội. Không chỉ có thế mạnh về nghiên cứu và sản xuất, Nhất Nhất còn may mắn sở hữu được những phương pháp chữa bệnh cổ truyền vô cùng quý giá, trong đó nổi bật nhất là bộ sách "Ngự Y Mật Phương" bản gốc da dê, chứa những bài thuốc, giải pháp chữa bệnh cho Vua Chúa, hoàng cung từ thời nhà Nguyễn để lại.

Nhờ những thành tựu đóng góp cho xã hội, Nhà máy Dược phẩm Nhất Nhất vinh dự được Thủ tướng Chính phủ trao tặng Giải Vàng Chất lượng Quốc gia, giải thưởng cao quý nhất trong hệ thống các giải thưởng dành cho doanh nghiệp.

Các sản phẩm Đông Y thế hệ 2 do Dược phẩm Nhất Nhất nghiên cứu, sản xuất đã được rất nhiều chuyên gia hàng đầu đánh giá cao và nhiều người tin tưởng sử dụng, lựa chọn. Và đã đóng góp rất lớn cho quá trình hỗ trợ điều trị, điều trị và nâng cao sức khỏe cho người dân.

Mong rằng với những chia sẻ ở trên đã giúp bạn và mọi người hiểu rõ hơn về thuốc tễ, và lời khuyên có nên dùng dạng thuốc này không. Chúc bạn sẽ dùng thuốc Đông Y một cách hợp lý, hiệu quả và đảm bảo an toàn.