I. Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ là hiện tượng tích tụ mỡ thừa tại gan, ảnh hưởng đến chức năng gan. Bệnh có thể do nhiều nguyên nhân như rượu, béo phì, tiểu đường, mỡ máu cao... Gan nhiễm mỡ có thể được phân chia cấp độ theo mức độ từ nhẹ đến nặng. Ở mức độ nhẹ như gan nhiễm mỡ đơn thuần, thường không gây hại đến gan. Còn khi ở mức mức độ nặng, gan nhiễm mỡ nghiêm trọng có thể dẫn đến xơ gan, suy gan, ung thư gan...
Dựa theo nguyên nhân, bệnh gan nhiễm mỡ có thể được phân loại như sau:
- Gan nhiễm mỡ do rượu: Uống quá nhiều rượu bia là căn nguyên chính gây ra chứng gan nhiễm mỡ này. Rượu bia khi được chuyển hóa tại gan sẽ tạo ra acetaldehyde, một chất độc hại có thể gây tổn thương tế bào gan. Tổn thương tế bào gan khiến gan khó phân giải và bài tiết mỡ, mỡ từ các mô dự trữ bị tăng tích tụ bám lại tại gan. Tình trạng này cũng ảnh hưởng tới sự phân giải lipoprotein trong máu từ đó gây ra tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid.
- Gan nhiễm mỡ không do rượu: Rượu bia không phải là nguyên nhân gây nên tình trạng bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu mà là do những tác nhân hay sinh lý bệnh khác như thừa cân, suy dinh dưỡng, giảm cân đột ngột trong thời gian ngắn, hay do các bệnh nền như tiểu đường, mỡ máu cao, hội chứng chuyển hóa… gây ra bệnh gan nhiễm mỡ.
- Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu bia (NASH): Chứng bệnh này được nhận định là nguy hiểm hơn hẳn so với bệnh gan nhiễm mỡ đơn thuần, do những tế bào gan lúc này đã đang bị tổn thương nghiêm trọng, viêm nhiễm dẫn đến sẹo gan (xơ gan) và có thể dẫn đến ung thư gan.
- Gan nhiễm mỡ cấp tính thai kỳ (AFLP): Đây là một dạng rối loạn hiếm gặp trong những thai kỳ, khi mà những tế bào gan sẽ bị thâm nhập bởi những hạt mỡ nhỏ. Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định rõ nhưng có thể liên quan đến các yếu tố như: Di truyền, hệ miễn dịch, rối loạn chuyển hóa. Bệnh thường gặp ở những người mang thai lần đầu hay những người mang đa thai…
II. Triệu chứng bệnh gan nhiễm mỡ
Những bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ khi mới hình thành thường sẽ không có những triệu chứng cụ thể hoặc nếu có thì những dấu hiệu của bệnh thường khá mơ hồ. Thường triệu chứng bệnh chỉ thể hiện rõ hơn khi gan nhiễm mỡ đã ở trong tình trạng nặng. Nếu bạn gặp phải các biểu hiện dưới đây diễn ra trong một khoảng thời gian dài nhất định thì khả năng cao bạn đã bị mắc bệnh gan nhiễm mỡ:
- Khu vực hạ sườn phải xuất hiện những cơn đau tức và khó chịu.
- Mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon miệng và đặc biệt sợ đồ dầu mỡ.
- Người bệnh bị vàng da hoặc vàng mắt.
- Nếu như bệnh gan nhiễm mỡ chuyển biến nặng sang xơ gan thì có thể phải đối mặt với các triệu chứng như trướng bụng, lá lách to, ngứa da, xuất huyết tiêu hóa…
- Một số triệu chứng khác: dễ bị bầm tím dưới da, viêm nhiệt miệng, sụt cân, táo bón, nước tiểu sẫm màu, hơi thở có mùi hôi khó chịu, mất tập trung...
Trướng bụng, lá lách to, ngứa da… là những biểu hiện của bệnh gan nhiễm mỡ nặng, nguy cơ cao chuyển thành biến chứng gan nhiễm mỡ
Lưu ý rằng mức độ và biểu hiện của các triệu chứng gan nhiễm mỡ có thể khác nhau ở mỗi người. Việc chẩn đoán bệnh cần dựa vào các xét nghiệm chuyên sâu như xét nghiệm máu, siêu âm gan...
>>> XEM THÊM: Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu - Những thông tin cần nắm được
III. 6 biến chứng thường gặp của bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là bệnh có xu hướng chuyển sang mạn tính nếu không được điều trị. Do khi mới mắc bệnh các triệu chứng thường không rõ ràng, khó phát hiện nên người bệnh đã bỏ qua mất giai đoạn "vàng" có thể chữa trị khỏi bệnh triệt để. Bỏ lỡ điều trị dù vô tình hay do lơ là quá chủ quan không chỉ khiến bệnh từ thể nhẹ chuyển sang mạn tính mà còn có thể khiến gan bị tổn thương nghiêm trọng dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Biến chứng gan nhiễm mỡ phát triển khá đa dạng với nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm 6 biến chứng phổ biến sau:
1. Viêm gan
Ước tính có khoảng 30% ca gan nhiễm mỡ bị chuyển biến thành viêm gan. Đáng nói, sự viêm và tổn thương những tế bào gan này có thể dẫn tới biến chứng nặng hơn như xơ gan hoặc thậm chí là ung thư gan. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp viêm gan do gan nhiễm mỡ đều tiến triển thành xơ gan hay ung thư gan.
Biến chứng viêm gan do gan nhiễm mỡ thường có những dấu hiệu mờ nhạt khó phát hiện. Tuy nhiên, người bệnh sẽ thường có các dấu hiệu như hay mệt mỏi, nước tiểu vàng, buồn nôn, đau bụng, sụt cân, vàng mắt vàng da hoặc xét nghiệm cho ra kết quả men gan tăng cao.
2. Sẹo (xơ hóa) gan
Xơ hóa gan là khi những mô sẹo phát triển quá mức tại gan. Sẹo (xơ hóa) là giai đoạn đầu của tổn thương gan dẫn đến hình thành mô sẹo. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do gan nhiễm mỡ không do rượu phát triển thành nhiễm trùng gan mạn tính dẫn đến xơ hóa gan.
Khi gan bị tổn thương do bất kỳ nguyên nhân nào, cơ thể sẽ tự sửa chữa bằng cách tạo ra mô sẹo. Những tế bào gan bị tổn thương sẽ bổ sung những chất “bơm” vào gan, hệ thống miễn dịch thực hiện các hành động để "sửa chữa" những tổn thương này làm hình thành những mô sẹo. Những mô sẹo này không có chức năng như mô gan bình thường. Việc tích tụ quá nhiều mô sẹo khiến cho lưu lượng máu đi qua gan bị sụt giảm đáng kể dẫn tới gan không thể thực hiện tốt các chức năng đảm nhiệm.3. Xơ gan
Xơ gan là một trong những biến chứng gan nhiễm mỡ nghiêm trọng có thể dẫn đến nguy cơ tử vong cho người bệnh nếu không được can thiệp phương pháp điều trị đúng và kịp thời. Xơ gan có thể phát triển từ nhiều giai đoạn như viêm gan, giai đoạn sau và nặng hơn của chu trình xơ hóa (sẹo) tại gan. Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến xơ gan như viêm gan virus B và C, lạm dụng rượu bia, tắc nghẽn đường mật, mắc bệnh tự miễn dịch và trong đó có cả do gan nhiễm mỡ. Việc điều trị xơ gan phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương gan. Chính vì thế mà muốn xử lý điều trị xơ gan hiệu quả, người bệnh cần đi khám để chẩn đoán chính xác nguyên nhân, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp để kiểm soát tốt tình trạng bệnh.
Xơ gan chính là giai đoạn sau, nặng hơn của chu trình xơ hóa tại gan - một trong những biến chứng nghiêm trọng của bệnh gan nhiễm mỡ
>>> XEM THÊM: Gan nhiễm mỡ độ 3 có nguy hiểm không?
4. Ung thư gan
Khi lượng mỡ tích tụ tại gan ngày càng tăng, nếu việc điều trị không hiệu quả và tiếp tục tiếp xúc với các tác nhân xấu, các tế bào gan sẽ dần bị tiêu hủy theo thời gian. Điều này có thể dẫn đến đột biến tự phát và ung thư gan.
Ung thư gan nếu được phát hiện sớm, khi khối u còn nhỏ, có thể điều trị hiệu quả bằng các kỹ thuật tiên tiến. Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn, khả năng chữa khỏi bệnh gần như không thể. Các biện pháp điều trị lúc này chỉ nhằm giảm đau đớn và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.
5. Bệnh lý tim mạch
Theo các chuyên gia, gan nhiễm mỡ không do rượu bia có thể làm tăng nguy cơ mắc biến chứng tim mạch cho người bệnh. Biến chứng tim mạch thường gặp ở người gan nhiễm mỡ không do rượu bao gồm:
- Bệnh mạch vành: Xơ vữa động mạch vành làm giảm lưu lượng máu đến tim, dẫn đến đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim và suy tim.
- Rối loạn nhịp tim: Gan nhiễm mỡ có thể ảnh hưởng đến hệ thống điện của tim, dẫn đến các rối loạn nhịp tim như nhịp tim nhanh, nhịp tim chậm hoặc rung nhĩ.
- Xơ vữa động mạch: Gan nhiễm mỡ có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch ở các mạch máu khác trong cơ thể, dẫn đến đột quỵ, bệnh động mạch ngoại biên và bệnh thận.
6. Đột quỵ
Như đã đề cập ở phần trên, bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây ra sự rối loạn chuyển hóa lipid. Chính điều này có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, cũng như làm tăng nguy cơ đông máu, tỷ lệ mắc các biến chứng tim mạch nghiêm trọng tăng cao dẫn đến nguy cơ đột quỵ cũng tăng theo, đe dọa tính mạng của bệnh nhân gan nhiễm mỡ.
7. Một số rối loạn chuyển hóa khác
Không chỉ gây ra những biến chứng tại gan, bệnh gan nhiễm mỡ còn có thể gây ra những biến chứng tại các cơ quan khác của cơ thể, gián tiếp gây ra những rối loạn bên ngoài gan như: Gây thiếu hụt vitamin D, ung thư đại tràng, loãng xương, rối loạn chuyển hóa…
Nếu bỏ qua giai đoạn "vàng" chữa bệnh, gan nhiễm mỡ để lâu có xu hướng phát triển thành mạn tính cùng nhiều biến chứng nguy hiểm
IV. Điều trị và phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe người bệnh. Những biến chứng từ sự tích tụ mỡ thừa tại gan không được xử lý sớm, các tế bào gan sẽ có nguy cơ bị phá hủy dễ gây xơ gan cùng ảnh hưởng đến các cơ quan khác của cơ thể và nặng nhất là ung thư gan nguy hiểm đến tính mạng.
Theo các chuyên gia, những bệnh nhân gan nhiễm mỡ tốt nhất hãy thăm khám định kỳ để sàng lọc, tuân thủ theo phương pháp điều trị và chỉ định dùng thuộc thuốc.
Thực hiện các biện pháp phòng ngừa và cải thiện chứng bệnh gan nhiễm mỡ bằng cách thay đổi lối sống lành mạnh bao gồm:
- Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì.
- Chế độ ăn uống khoa học với nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc.
- Hạn chế ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, cholesterol và đường.
- Tập thể dục thường xuyên ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia.
- Tiêm phòng viêm gan A và B.
Mặt khác hãy chủ động phòng ngừa biến chứng của gan nhiễm mỡ. Muốn vậy, bạn cần phải tăng cường sự chuyển hóa mỡ dư thừa tại gan, phục hồi chức năng gan để ngăn những tế bào gan bị tổn thương do sự tích tụ mỡ thừa. Sản phẩm dưới đây có thể giúp bạn.Sản phẩm giúp giải quyết những triệu chứng do sự tích tụ độc tố tại gan và nhiều nơi trong cơ thể, đào thải mỡ dư thừa và độc tố tại gan nhờ được bào chế theo chuẩn Đông y thế hệ 2, khác biệt hoàn toàn so với những liệu pháp Đông y thông thường.
Viên uống được bào chế theo “quốc bảo” Ngự y mật phương. Đây là tuyển tập những bài thuốc quý thời Nguyễn, được dược sĩ hàng đầu ở Nhất Nhất đã tiến hành nghiên cứu, tinh chỉnh sao cho phù hợp với cơ địa người hiện đại.
Hy vọng bài viết trên đây đã cũng cấp đầy đủ các thông tin cần thiết về biến chứng gan nhiễm mỡ tới bạn đọc. Bạn hãy chủ động phòng ngừa kết hợp một chế độ ăn uống dinh dưỡng khoa học cùng một lối sống sinh hoạt lành mạnh để có một thể lực và sức khỏe thật tốt bạn nhé!