Độ tuổi lão hóa của phụ nữ và cách phòng ngừa lão hóa sớm

I. Vì sao cơ thể bị lão hóa?

Lão hóa là một phần tất yếu không thể tránh khỏi khi cơ thể "lớn lên" hay nói cách khác là "già đi". Cơ thể của chúng ta được cấu tạo từ rất nhiều tế bào, mỗi tế bào lại có một tuổi thọ khác nhau. Có những tế bào có tuổi thọ rất ngắn, khi đó cơ thể sẽ tái tạo ra những tế bào mới để thay thế tế bào cũ. Mỗi ngày cơ thể sẽ thay thế hàng trăm tỷ tế bào. Khi bạn già đi, quá trình lão hóa diễn ra là kết quả của việc sản xuất tế bào mới trong cơ thể bị chậm lại, các tế bào chết đi hay các tế bào và mô thoái hóa không được thay thế đầy đủ bởi các tế bào mới, các cơ quan đang bị thoái hóa không thể phục hồi.

Như vậy có thể hiểu rằng lão hóa chính là quá trình mà tế bào, hoặc cơ quan hoặc toàn bộ cơ thể không có khả năng sửa chữa tổn thương, không thể tái tạo lại được tế bào mới.

Khi cơ thể lão hóa có thể xảy ra rất nhiều biến đổi liên quan đến sự chuyển hóa, thải trừ độc tố và nhiều chức năng khác của cơ thể.

Lão hóa ở phụ nữ thường xảy ra sớm với tốc độ nhanh hơn so với đàn ông, khiến cho ngoại hình bên ngoài của chị em có sự thay đổi đáng kể, ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và gây ra tâm lý tự ti ở phái nữ.

Cơ thể lão hóa xảy ra do sự già đi của tế bào và các cơ quan không còn khả năng phục hồi, tự sửa chữa tổn thương hay tái tạo tế bào mới...

II. Độ tuổi lão hóa của phụ nữ bắt đầu khi nào?

Lão hóa là kết quả của sự phức hợp các yếu tố như tuổi tác, di truyền, môi trường, lối sống, hệ vi sinh vật tác động... Với mỗi người khác nhau lại có độ tuổi lão hóa là khác nhau. Những bộ phận khác nhau trên cơ thể cũng có thời điểm diễn ra lão hóa không giống nhau, có thể kể đến như:

1. Da bắt đầu lão hóa vào năm 25 tuổi 

Những thay đổi trên da là một trong những dấu hiệu nhận biết rõ rất cho tình trạng lão hóa. Từ nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy làn da của phái nữ có thể xuất hiện các triệu chứng lão hóa khi bước vào độ tuổi 25, lúc này da sẽ giảm sự đàn hồi, trên da bắt đầu có những nếp nhăn và sức đề kháng của da sẽ giảm dần.

Quá trình lão hóa ở làn da sẽ nhận thấy rõ hơn khi bước vào độ tuổi trên 30 tuổi. Lúc này làn da không còn căng mịn nữa, có thể thấy rõ những vết chân chim, đồi mồi, nám hoặc tàn nhang của chị em. Độ sáng của làn da cũng bị “xuống cấp”, da trở nên tối màu hơn. 

Đặc biệt từ 40 tuổi trở đi, nếu chị em phụ nữ không chăm sóc da đúng cách và có chế độ dinh dưỡng hợp lý thì da sẽ lão hóa rất nhanh, không còn sự trẻ trung nữa.

Hơn thế nữa, khi bước vào tuổi già từ 60 tuổi trở lên, da thường sẽ nhăn nhúm lại, vùng mắt xuất hiện bọng mắt to, da mũi chảy xệ xuống do độ cao của sụn mũi thấp dần đi. Vùng miệng và cằm thấy rõ những nếp nhăn hằn sâu.

2. Dung tích phổi giảm dần và bắt đầu lão hóa từ tuổi 20

Phổi được hoàn thiện và phát triển tối đa vào năm 12-13 tuổi, lúc này khối lượng của cơ quan này nặng khoảng 1200 gam. Thời gian cũng là “kẻ thù” của phổi, càng lớn tuổi, dung tích phổi sẽ ngày càng thu hẹp, các tế bào bên trong phổi cũng lão hóa dần đi. Thời điểm phổi bắt đầu lão hóa là vào năm 20 tuổi. 

Khi phổi lão hóa, dung tích của phổi sẽ dần bị thu hẹp, chức năng và hoạt động của phổi không còn nhanh nhạy nữa, tế bào nhu mô phổi không còn độ đàn hồi tốt. Càng lớn tuổi, sự  lão hóa phổi ở phụ nữ có thể được thể hiện rõ ràng hơn, người phụ nữ dễ bị hụt hơi khi lao động nặng hoặc khi vận động mạnh.

3. Tế bào não dần thoái hóa khi bước sang độ tuổi 20 

Khi đến độ tuổi trưởng thành, não bộ có khoảng hơn trăm tỷ tế bào đảm nhận nhiều vai trò khác nhau. Bước sang tuổi 20, não bộ của cả phái nữ và đàn ông có sự thay đổi lớn, lượng tế bào não bị thoái hóa và dần mất đi theo thời gian, kích thước của cơ quan này cũng dần thu nhỏ lại. 

Số lượng tế bào não sẽ bị giảm đi đáng kể khi người phụ nữ bước sang độ tuổi trung niên, gây suy giảm hoạt động của não bộ như: suy giảm trí nhớ, khó tập trung, hay bị đau đầu…

Ngoài ra, tế bào thần kinh của não bộ cũng đối mặt với thoái hóa, gây ra nhiều vấn đề không tốt cho sức khỏe, chẳng hạn như: mắt mờ, giảm khả năng nghe, giảm khả năng đưa ra quyết định và giải quyết vấn đề…

4. Các bộ phận khác cũng dần lão hóa sau 30 tuổi

Không chỉ ảnh hưởng tới các bộ phận như đã nêu trên, lão hóa còn tấn công vào nhiều bộ phận khác của cơ thể như tim mạch, xương khớp, răng, hệ thần kinh, nội tiết tố. Các bộ phận thường bị lão hóa khi chúng ta bước sang độ tuổi 30-40 tuổi.

Theo các chuyên gia, các thành mạch máu trong cơ thể người phụ nữ sẽ từ từ giảm dần tính đàn hồi sau độ tuổi 30, càng độ tuổi về sau thì xu hướng chất béo bám vào thành mạch nhiều hơn gây xơ vữa động mạch, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ…

Không chỉ có vậy, khi bước vào giai đoạn lão hóa thì quá trình chuyển hóa trong cơ thể người phụ nữ dường như “chậm hẳn”. Chính điều này làm cho phụ nữ trong giai đoạn này dễ mắc các bệnh liên quan đến chuyển hóa như tiểu đường, gout, mỡ máu cao…

Lão hóa còn ảnh hưởng trực tiếp đến hệ cơ xương khớp, lúc này các chị em có thể gặp phải hàng loạt các vấn đề thoái hóa xương khớp, loãng xương, viêm xương khớp, đau khớp...

Độ tuổi lão hóa của phụ nữ bắt đầu khi nào?

>>> XEM THÊM:  Sạm da: Nguyên nhân, triệu chứng & cách điều trị

III. Các cột mốc lão hóa nhanh chóng ở phụ nữ 

Có những độ tuổi cột mốc mà bạn sẽ thấy các biểu hiện lão hóa được thể hiện ra một cách rõ ràng hơn so với các thời điểm khác. Cơ thể người phụ nữ có 3 tuổi cột mốc lão hóa rõ rệt sau đây:

• 34 tuổi: Đây là giai đoạn đánh dấu sự “già đi” đầu tiên về sức khỏe và ngoại hình của phụ nữ. Lúc này, các chị em dường như đang phải gánh vác rất nhiều trọng trách trong gia đình, cùng với đó nhiều người cũng đã sinh nở. Vì vậy, người phụ nữ dễ mệt mỏi hơn về tinh thần, chịu đựng áp lực lớn nên cơ thể diễn ra hàng loạt vấn đề lão hóa nhanh hơn. Sau tuổi 34, mật độ xương của người phụ nữ dường như giảm nhanh, cộng với đó là trí nhớ và sự tập trung không còn tốt như trước, dung tích phổi giảm và đặc biệt là tâm lý của các chị em cũng bị ảnh hưởng nhiều hơn.
• 60 tuổi: Cột mốc diễn ra sự lão hóa nhanh chóng, bởi đây là thời kỳ về hưu đối với nhiều người phụ nữ, và cũng là thời kỳ cuối trong giai đoạn tiền mãn kinh. Khi đó, hàng loạt các vấn đề rối loạn chuyển hóa trong cơ thể người phụ nữ có thể gặp phải, chẳng hạn như đường huyết tăng cao, xơ vữa động mạch… Hầu hết các cơ quan của người phụ nữ đều diễn ra quá trình lão hóa, trong đó đặc biệt phải kể đến là hệ tuần hoàn, hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch.
• 78 tuổi: Giai đoạn này, các bộ phận, cơ quan ở người phụ nữ diễn ra quá trình “già cỗi” rất nhanh chóng, có thể kể đến là hệ hô hấp, tuần hoàn, não bộ, hệ thần kinh, tiết niệu… Thậm chí, các quá trình lão hóa này khiến cho phụ nữ ngày càng “yếu dần” đi, đe dọa tới sức khỏe và tính mạng.

Bên cạnh những cột mốc như đã nêu trên, còn có một số trường hợp đặc biệt diễn ra lão hóa sớm như:

• Do di truyền: Một số người có bố mẹ già hơn trước tuổi cũng có nguy cơ lão hóa nhanh chóng. Thậm chí lão hóa do di truyền có thể xảy ra sớm trước so với quy luật bình thường. 
• Người có đồng hồ sinh học chạy nhanh hơn so với tuổi thật: Điều này có nghĩa là cùng một độ tuổi, nhưng sẽ có người có những biểu hiện lão hóa (xuất hiện nếp nhăn, khó lành vết thương, tích nhiều mỡ ở bụng hoặc các bộ phận khác, tóc bạc, xuất hiện đốm nâu trên cổ, mặt, da tay, da chân hoặc lưng).

34 tuổi là một trong ba cột mốc lão hóa của phụ nữ

>>> XEM THÊM: Phụ nữ tiền mãn kinh nên bổ sung gì?

IV. Cách phòng tránh và ngăn ngừa lão hóa sớm

Lão hóa là quá trình tự nhiên, sớm muộn sẽ xảy đến với tất cả chúng ta. Để hạn chế và ngăn ngừa lão hóa sớm, các chị em nên tham khảo một số biện pháp như sau:

1. Duy trì thói quen chăm sóc và bảo vệ da 

Làn da quyết định rất lớn đến vẻ bề ngoài của chị em phụ nữ, muốn có ngoại hình trẻ trung xinh đẹp thì trước hết các chị em phải quan tâm chăm sóc đến làn da của mình. Các chị em nên bỏ túi những cách chăm sóc và bảo vệ da đúng cách như sau:

• Làm sạch da bằng sữa rửa mặt mỗi ngày: Đây là việc làm rất quan trọng để giúp da luôn được sạch sẽ, hạn chế bụi bẩn, hóa chất từ mỹ phẩm hoặc dầu thừa tích tụ lỗ chân lông. Từ đó giảm thiểu khả năng mắc các bệnh lý về da (mụn nhọt, lão hóa da).

Tuy nhiên, bạn nên sử dụng loại sữa rửa mặt phù hợp với làn da của mình, có độ pH trung tính để tránh bào mòn và gây hại cho da. 

Trong quá trình rửa mặt hàng ngày, bạn có thể đồng thời mát xa cho da mặt theo ngược chiều kim đồng hồ để hạn chế da nhăn nheo, hoặc chảy xệ.

• Tẩy da chết đều đặn mỗi tuần: Nếu không loại bỏ tế bào chết trên da, làn da sẽ yếu đi, giảm độ sáng của da, da trở nên tối màu đi và giảm độ đàn hồi. 

Hiện nay có 2 cách tẩy da chết thường được áp dụng đó là: tẩy da chết hóa học và tẩy da chết vật lý. Tẩy da chết vật lý có thể tác động mạnh tới cấu trúc của da, có thể làm cho da bị mỏng hơn và dẫn đến lão hóa da nhanh hơn.

Tuy nhiên, bạn không nên tẩy da chết quá nhiều lần trong một tuần vì có thể gây hại cho da, làm da yếu đi và giảm sức đề kháng cho da. Bạn chỉ nên dùng phương pháp này khoảng 1-2 lần mỗi tuần. Đối với làn da nhạy cảm hoặc da khô yếu thì bạn chỉ nên tẩy da chết mỗi tuần 1 lần để tránh làm da bị tổn thương.

• Dưỡng ẩm cho da: Khi càng “có tuổi” thì tuyến bã nhờn trên da càng hoạt động kém đi, điều này khiến cho làn da dường như thiếu độ ẩm, khiến da trở nên khô hơn. Khi da thiếu độ ẩm cần thiết sẽ khiến cho da dễ bị tác động từ yếu tố môi trường bên ngoài, làm sức đề kháng trên da giảm sút. Ngoài da, khi da khô thì làm tăng sự hình thành nếp nhăn, vết chân chim, đồi mồi. 

Không dưỡng ẩm cho da đầy đủ có thể khiến cho da trở nên “già nua”, xấu xí hơn, trông bạn sẽ không còn trẻ trung nữa. Do vậy, bạn cần thường xuyên dưỡng ẩm cho da bằng cách bôi kem dưỡng ẩm, uống đầy đủ nước.

• Thường xuyên thoa kem chống nắng: Ánh nắng mặt trời có thể làm cho da đen sạm, xấu xí hơn. Do đó, bạn nên che chắn và bảo vệ da trước ánh nắng mặt trời, tốt nhất là nên bôi kem chống nắng thường xuyên.

Bạn nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 50+ trở lên, bôi kem chống nắng cách khoảng 4 tiếng mỗi lần để giúp da được bảo vệ tối ưu.

Nên duy trì chăm sóc và bảo vệ da mỗi ngày

2. Tập thể dục rèn luyện sức bền làm chậm quá trình lão hóa

Phụ nữ muốn trẻ lâu và có sức khỏe dẻo dai thì nên tập thể dục thể thao hàng ngày, việc này sẽ giúp tăng cường lưu thông khí huyết, giúp cho cơ thể chậm lão hóa. Không chỉ có vậy, vận động thường xuyên còn giúp cho đào thải độc tố, giảm chất béo dư thừa, hạn chế làn da chảy xệ và duy trì cân nặng hợp lý. 

Bên cạnh đó, việc tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày còn giúp phòng ngừa nhiều loại bệnh tật do quá trình lão hóa gây ra như tiểu đường, huyết áp cao, rối loạn nhịp tim…

Chị em có thể lựa chọn các bài tập luyện tập thể dục thể thao phù hợp với sức khỏe của mình để duy trì thể trạng tốt như đi bộ, chạy bộ, đánh cầu lông, tập yoga, bơi lội…

3. Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, tránh xa thuốc lá và các chất kích thích

Dinh dưỡng có thể quyết định vẻ bề ngoài, vóc dáng của người phụ nữ. Nếu có thân hình “quá khổ” hoặc nước da khô sạm, nhiều nếp nhăn thì chị em phụ nữ trông thật già nua và kém sắc. 

Vậy để duy trì sự trẻ trung xinh đẹp, vóc dáng thon gọn và sức khỏe ổn định không bị ảnh hưởng nhiều bởi lão hóa thì các chị nên thử áp dụng chế độ dinh dưỡng cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể, chú ý đủ dưỡng chất và cân bằng hợp lý tỷ lệ giữa các thành phần dinh dưỡng. Bạn nên hạn chế tiêu thụ quá nhiều chất béo, hoặc mỡ thừa vì có thể làm tăng cân mất kiểm soát. 

Không những vậy, nên ăn nhiều rau xanh và hoa quả để giúp cho làn da sáng đẹp tự nhiên, tăng cường đào thải chất cặn bã, giúp hạn chế nổi mụn nhọt trên da. 

Ngoài ra, tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa cũng là giải pháp tốt giúp bạn hạn chế lão hóa, tăng sự trẻ trung và phòng ngừa các loại bệnh tật do lão hóa gây ra (viêm xương khớp, bệnh lý về tim mạch, tiểu đường, huyết áp cao). Các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa phải kể đến là: Trà xanh, táo, khoai tây, giá đỗ, rau cải, quả bơ, các loại cá (cá hồi, cá trắm, cá thu)...

Bên cạnh đó, có thể tăng cường tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều vitamin C, beta-caroten để giúp nâng cao hệ miễn dịch, giảm sự tác động của các gốc tự do dẫn đến lão hóa, bảo vệ tim mạch và kiểm soát ổn định các quá trình chuyển hóa. Có thể kể tên các loại thực phẩm như: cam, dâu tây, súp lơ, rau khoai lang, rau ngót, cà rốt, đu đủ, bưởi, rau dền, ổi…

Chế độ ăn uống khoa học làm chậm quá trình lão hóa ở phụ nữ

4. Sinh hoạt điều độ và ngủ đủ giấc

Bí quyết để không bị “già nhanh”, luôn khỏe mạnh và trẻ trung đó là duy trì chế độ sinh hoạt điều độ, ngủ đủ giấc. 

Theo chuyên gia, nếu các chị em có giấc ngủ tốt, ngủ đủ, hạn chế thức khuya sẽ giúp có làn da tươi tắn, giảm xuất hiện nếp nhăn, tăng độ sáng và độ đàn hồi cho da. Nếu duy trì được chất lượng giấc ngủ tốt thường xuyên có thể làm cho chị em phụ nữ trẻ ra “vài tuổi”, thậm chí sẽ không có ai biết được độ tuổi chính xác của chị em. 

Giấc ngủ tốt còn là chìa khóa “vàng” giúp phục hồi tổn thương trên da do quá trình lão hóa gây ra, chẳng hạn như nám, tàn nhang, đồi mồi, nếp nhăn, vết chân chim. Và để có giấc ngủ tốt thì bạn nên áp dụng các biện pháp như sau:

• Hạn chế căng thẳng, mệt mỏi, không làm việc quá sức, nghỉ ngơi hợp lý.
• Tránh uống quá nhiều nước trước khi đi ngủ, không dùng các loại đồ uống chứa chất kích thích não bộ gây ra mất ngủ như cà phê, nước chè, rượu bia…
• Có thể đọc sách báo để giúp thư giãn trước khi đi ngủ.
• Cố gắng không dùng điện thoại di động hoặc máy tính trước khi lên giường, bởi nếu sử dụng triền miên kéo dài vì có thể làm cho tâm trí của bạn tập trung vào thiết bị điện tử và não bộ bị kích thích, dẫn đến khó ngủ và thiếu ngủ.

Ngoài ra, các chị em cũng cần duy trì chế độ sinh hoạt điều độ để tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể, nhằm hạn chế tác động tiêu cực của gốc tự do làm cho cơ thể bị lão hóa. Chế độ sinh hoạt điều độ bao gồm những hoạt động hoặc thói quen tích cực như sau:

• Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, tránh lười vận động, nên đều đặn tập luyện mỗi ngày 20 - 30 phút.
• Tránh xa rượu bia và các chất kích thích (thuốc lá, cà phê, nước chè).
• Uống nước đầy đủ để giảm thiểu lão hóa cho da, ngăn chặn sự xuất hiện các vết nhăn và khuyết điểm trên da.
• Tập luyện điều tiết, kiểm soát cảm xúc tốt, tránh lo âu buồn phiền quá mức vì có thể dễ dàng đẩy nhanh tốc độ lão hóa.

5. Để tinh thần lạc quan, giảm căng thẳng

Tinh thần tốt, thoải mái có thể giúp người phụ nữ trẻ trung, yêu đời và tăng cường duy trì được sức khỏe tốt. Ngược lại, khi rơi vào trạng thái căng thẳng có thể gây ra vô vàn bất lợi đối với cơ thể, khiến lão hóa xảy ra nhanh hơn. Nguyên nhân là vì căng thẳng kích thích cơ thể phản ứng bằng cách làm xuất hiện tình trạng viêm, tác động làm tổn thương đến cấu trúc da, khiến da nhanh chóng lão hóa và trông thiếu sức sống.

Ngoài ra, căng thẳng còn làm cho da bị xỉn màu, tăng nguy cơ hình thành nám và tàn nhang. Ngoài ra, căng thẳng còn khiến cho các gốc tự do có “cơ hội” để tác động mạnh mẽ lên cơ thể, đẩy nhanh lão hóa và tăng nguy cơ mắc bệnh mạn tính do lão hóa gây ra (tiểu đường, huyết áp cao, rối loạn nhịp tim).

Để làm giảm căng thẳng mệt mỏi, giữ vững tinh thần lạc quan và thoải mái thì bạn nên áp dụng các biện pháp như sau:

• Sắp xếp thời gian ngủ nghỉ, làm việc hợp lý, nên tăng cường thời gian nghỉ ngơi để giúp cho cơ thể được thư giãn.
• Nghe nhạc nhẹ, ngủ đủ giấc, tránh thức quá khuya.
• Làm những điều mình thích (dùng các loại đồ uống và món ăn mà bản thân yêu thích, nhưng vẫn phải đảm bảo lành mạnh), cười nhiều hơn mỗi ngày.
• Tăng cường tập thể dục để giải tỏa căng thẳng, kích thích não bộ hưng phấn giảm stress, chẳng hạn như đi bộ, tập yoga, bơi lội, tập gym…

Chắc hẳn với thông tin bài viết bên trên chị em đã nắm được độ tuổi lão hóa của phụ nữ là bao nhiêu. Các chị em có thể làm chậm quá trình lão hóa này bằng những biện pháp như chăm sóc da, chế độ ăn uống nghỉ ngơi khoa học... Hy vọng các bạn đã có thêm nhiều kiến thức để đối phó với sự “già đi” của cơ thể và luôn duy trì được trẻ trung, sức khỏe tốt so với tuổi thật của mình.