Người già suy nhược cơ thể nên ăn gì tốt để cải thiện sức khỏe?

I. Nguyên nhân khiến người già suy nhược cơ thể

Người già là một trong những nhóm đối tượng thường bị suy nhược cơ thể chiếm tỷ lệ khá cao. Để giải đáp được câu hỏi người già suy nhược cơ thể nên ăn gì chúng ta cần nắm được nguyên nhân gây ra tình trạng này. 

1. Do cơ địa suy yếu, suy giảm miễn dịch

Tuổi tác cao, con người già đi là một quy luật tự nhiên không tránh khỏi. Lúc này cơ địa cơ thể người già có những sự thay đổi lớn cả về mặt thể chất lẫn tinh thần. Các cơ quan bên trong bắt đầu quá trình lão hóa, lục phủ tạng phủ suy yếu, chức năng tiêu hóa kém dần, không hấp thụ tốt chất dinh dưỡng, khí huyết hao tổn dẫn đến thể trạng suy nhược, người mệt mỏi thiếu sức sống. Khả năng miễn dịch suy giảm nên khi bị bệnh mạn tính rất khó khỏi dứt điểm, hay bị mắc các bệnh vặt những khi trái gió trở trời. 

2. Mắc các bệnh lý

Khi có tuổi sức khỏe ngày một yếu hơn, người cao tuổi là đối tượng rất dễ mắc các bệnh xương khớp, tiểu đường, máu nhiễm mỡ, huyết áp, tim mạch… Những căn bệnh mạn tính này thường hay tái phát khiến sức khỏe ngày một suy kiệt, lâu dần dẫn đến cơ thể suy nhược, gầy yếu.

• Bệnh về xương khớp: Tuổi tác càng cao thì quá trình thoái hóa xảy ra càng nhiều, sụn khớp mất dần, giảm dịch nhớt bôi trơn khớp... khiến người già dễ mắc một số bệnh xương khớp như: Loãng xương, viêm đau khớp, thoát vị, thoái hóa khớp. Những căn bệnh này âm thầm làm suy giảm sức khỏe người bệnh cả về thể chất lẫn tinh thần. Các cơn đau nhức xương khớp diễn ra thường xuyên khiến việc đi lại, vận động gặp nhiều trở ngại, nhất là những khi thời tiết trái gió trở trời. Cảm giác đau nhức cũng ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, ngủ không đủ giấc khiến người mệt mỏi, ốm yếu, tâm lý buồn chán, lo lắng. 
• Tiểu đường: Bệnh tiểu đường làm rối loạn chuyển hóa khiến có thể bị thiếu hụt năng lượng dẫn đến suy nhược, mệt mỏi, người bệnh hay bị đau đầu, mất ngủ, sút cân nhiều, tâm lý lo lắng, buồn chán.. Nếu không kiểm soát hiệu quả, bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến các cơ quan như tim, thận, hệ thần kinh… khiến hệ miễn dịch  suy yếu, tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng. Cùng với đó, chế độ dinh dưỡng của người tiểu đường cần kiêng khem hợp lý để hỗ trợ điều trị dễ dẫn đến tình trạng cơ thể bị thiếu chất dinh dưỡng, người uể oải, thiếu sức lực. 
• Máu nhiễm mỡ: Bệnh máu nhiễm mỡ thường gặp ở độ tuổi trưởng thành, trung niên và ở những người cao tuổi. Mỡ máu cao làm giảm lưu thông máu khiến dưỡng chất và máu khó lưu thông, vận chuyển ít đến các cơ quan từ đó dẫn đến bị thiếu oxy và thiếu hụt dưỡng chất gây suy nhược. Một số tác hại nguy hiểm khác khi bị máu nhiễm mỡ là bệnh gây tăng nguy cơ bị bệnh  tim mạch, huyết áp, gan nhiễm mỡ, bệnh về gan thận, dạ dày, rối loạn chức năng sinh lý… làm trầm trọng thêm chứng suy nhược cơ thể. 
• Cao huyết áp: Bước vào độ tuổi trung niên và cao tuổi, mạch máu không duy trì được độ đàn hồi như khi còn trẻ nữa nên rất dễ bị bệnh cao huyết áp. Cao huyết áp làm gia tăng gánh nặng lên tim, tim cần phải hoạt động nhiều hơn so với thông thường để có thể bơm máu đến các cơ quan cơ thể nên khi bị quá tải sẽ dẫn đến thiếu hụt oxy và dưỡng chất cho các cơ quan, mệt mỏi, suy nhược cơ thể. Bên cạnh đó, một loạt các biến chứng có thể xảy ra như tổn thương não bộ, suy tim, hại thận, tổn thương thị lực… những tổn thương kéo dài nhiều năm liền càng tăng nặng tình trạng hệ miễn dịch suy giảm, khiến sức khỏe dần yếu hơn, người gầy ốm, suy kiệt. 

Những căn bệnh trên nếu không chữa trị khỏi dứt điểm sẽ gây ra biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tuổi thọ. 

3. Lạm dụng thuốc

Do chức năng hoạt động của các cơ quan kém đi cộng với việc nguy cơ mắc nhiều bệnh lý, người già sẽ phải dùng thuốc để điều trị bệnh. Việc lạm dụng thuốc chữa bệnh là vấn đề khá phổ biến ở người cao tuổi có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng trong đó có suy nhược cơ thể và nguy cơ biến chứng: 

• Các loại thuốc trị dị ứng (thuốc kháng histamin) có tác dụng phụ gây mệt mỏi, buồn ngủ.
• Dùng nhiều thuốc chống trầm cảm dẫn đến các triệu chứng như nhức đầu, chóng mặt, mờ mắt, người lờ đờ, táo bón, rối loạn chức năng tình dục. 
• Các nhóm thuốc tăng huyết áp có thể dẫn đến một số tác dụng phụ như chán ăn, kém ngủ, nhịp tim chậm, nổi mề đay.
• Cũng giống như thuốc điều trị trầm cảm, thuốc giãn cơ sử dụng nhiều sẽ không tốt cho gan, ngủ gà ngủ gật ban ngày, ảo giác, rối loạn tiêu hóa, đau lưng. 
• Dùng nhiều nhóm thuốc giảm đau opioid có thể dẫn đến chóng mặt, buồn ói, táo bón, xuất hiện ảo giác, suy giảm hô hấp. 
• Thuốc điều trị động kinh có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn như chán ăn, buồn nôn, bị đau dạ dày, rối loạn kinh nguyệt, người mệt nhọc, có cảm giác buồn ngủ. 

4. Ăn uống không đủ chất

Những nguyên nhân dẫn đến ăn uống không đủ chất ở người già là do chế độ ăn uống phải kiêng khem nhiều thứ vì mắc nhiều bệnh lý nền, mất răng, rối loạn tiêu hóa dẫn đến kém ăn... từ đó dẫn đến cơ thể thiếu chất, suy giảm khả năng miễn dịch, kiệt quệ về thể lực và tinh thần. Bên cạnh đó, người cao tuổi cũng thường suy nghĩ nhiều, nhạy cảm, cô đơn, buồn chán... từ đó tinh thần không ổn định có thể dẫn đến ăn uống không ngon miệng, người mệt mỏi, suy nhược cơ thể. 

Nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng người già bị suy nhược cơ thể chiếm tỷ lệ khá cao

>>> XEM THÊM: TOP 7 Thuốc bổ cho người già suy nhược cơ thể nhanh hồi phục thể trạng

II. Các biểu hiện suy nhược cơ thể ở người già

Suy nhược cơ thể người già có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như việc nếu bất ngờ bị hoa mắt, chóng mặt, huyết áp cao mà không có người khác ở bên cạnh sẽ dễ dẫn đến bị ngã gây tai nạn, thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng. Để kịp thời điều trị có thể nhận biết cơ thể người cao tuổi bị suy nhược qua các dấu hiệu điển hình sau đây:

• Chán ăn, không có cảm giác thèm ăn uống. 
• Mất ngủ kéo dài, khó ngủ, ngủ chập chờn không sâu giấc. 
• Người gầy sút, cân nặng sụt giảm hoặc suy dinh dưỡng. 
• Người xanh xao, thiếu sức sống.
• Dễ bị hoa mắt, chóng mặt, xây xẩm mặt mày.
• Cảm giác không còn hứng thú với các hoạt động, sở thích trước đây, thiếu sức lực, mất tập trung, không muốn vận động nhiều.
• Hay bị chuột rút, co cơ, mỏi, tê cứng chân tay...
• Đau nhức nhẹ cơ thể vùng đầu, trán hoặc thái dương
• Tâm lý hay cáu kỉnh, bồn chồn không yên, ngại giao tiếp với những người xung quanh. 
• Có xu hướng lạm dụng thuốc ngủ, đồ uống chứa chất kích thích. 

Các biểu hiện mới đầu thường diễn ra với mức độ nhẹ nhưng sau đó tần suất sẽ ngày càng tăng nặng thêm. Chính vì vậy ngay khi thấy xuất hiện những dấu hiệu trên cần đi khám ngay, việc chậm trễ sẽ khiến quá trình điều trị sau này gặp nhiều khó khăn. 

Hoa mắt, chóng mặt, sụt cân nhanh là những biểu hiện thường gặp ở người già bị suy nhược

>>> XEM THÊM: Cẩn trọng khi ở người già bị sụt cân nhanh bất thường

III. Người già bị suy nhược cơ thể nên ăn gì?

Người già suy kiệt sức khỏe dẫn đến "ăn gì cũng ngán, nhìn gì cũng chán" càng khiến sức khỏe tụt dốc không phanh. Việc thiếu hụt dinh dưỡng càng làm tăng thêm tình trạng mệt mỏi, suy nhược tạo nên vòng luẩn quẩn bệnh tật. Vậy nên việc xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng rất quan trọng giúp người già suy nhược nhanh chóng phục hồi thể trạng, phục vụ các hoạt động sống thường ngày. Sau đây là danh sách những nhóm thực phẩm cần thiết tốt cho sức khỏe người cao tuổi:

Thịt đỏ

Thịt đỏ là nguồn cung cấp dồi dào dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Cung cấp các loại protein, vitamin, chất đạm và kẽm giúp tăng cường hệ miễn dịch khỏe mạnh. Một số loại thịt đỏ thực phẩm thông dụng gồm có: thịt bò, thịt lợn, cừu, dê… và một số thịt các loại động vật có vú khác. 

Tuy nhiên trong thành phần của thịt đỏ có chứa chất béo bão hòa, gây hại cho hệ thống tim mạch, tiểu đường. Vậy nên người cao tuổi chú ý bổ sung lượng thịt đỏ vừa đủ hằng ngày để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Rau, củ quả 

Các loại rau, củ, quả tươi rất tốt cho người suy nhược như súp lơ, cà rốt, các loại khoai… Chế biến ở dạng luộc hoặc hấp là tốt nhất. Nhóm thực phẩm này cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu, hỗ trợ hệ miễn dịch và tăng cường năng lượng cho cơ thể. 

Cùng với đó người bệnh cũng có thể bổ sung dinh dưỡng thông qua một số loại trái cây ngon, bổ, rẻ như cam, dưa hấu, táo, chuối, nho. Hoa quả là nguồn cung cấp dồi dào vitamin và khoáng chất tăng khả năng chống oxy hóa, giúp giảm bớt cảm giác mệt mỏi. 

Một số thực phẩm khác 

Sữa chua và ngũ cốc nguyên hạt cũng là những lựa chọn tốt cho người suy nhược, giúp cải thiện sức khỏe. Ăn sữa chua hằng ngày cung cấp lợi khuẩn tốt cho tiêu hóa, nhờ vậy tăng cường khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Ngũ cốc cũng rất tốt cho người cao tuổi, đặc biệt những người mới ốm dậy sức khỏe còn yếu. Ngũ cốc cung cấp chất xơ và vitamin cần thiết rất tốt cho sức khỏe, một số loại ngũ cốc nguyên hạt giảm nguy cơ bị các bệnh lý tim mạch, tiểu đường, ung thư… 

Bên cạnh những nhóm thực phẩm trên, người cao tuổi suy nhược cơ thể cũng cần lưu ý một số vấn đề sau: 

• Người cao tuổi cần ăn đủ các bữa chính, đồng thời có thêm một vài bữa phụ trong ngày. Tuyệt đối không nên bỏ bữa để tránh cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng, dẫn đến mệt mỏi và suy kiệt. 
• Đa dạng hóa thực đơn hằng ngày, đảm bảo đầy đủ các nhóm dưỡng chất thiết yếu như tinh bột, chất đạm, chất xơ, vitamin và khoáng chất cần thiết. 
• Chế biến món ăn dạng luộc, hấp thay vì chiên rán nhiều dầu mỡ. Đồ luộc, hấp vừa tốt cho sức khỏe lại giữ được nguyên vẹn giá trị dinh dưỡng. Chú ý nấu mềm, nhừ giúp người cao tuổi dễ ăn, tiêu hóa tốt hơn. 
• Các bữa phụ trong ngày nên lựa chọn những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như trứng, sữa, bánh ngọt… vừa tiện lợi lại tốt cho sức khỏe người già. Một số loại sữa giúp cung cấp năng lượng và các chất như sắt, kẽm, vitamin… kích thích cảm giác ngon miệng, xương khớp chắc khỏe, tăng cường hệ miễn dịch tốt cho sức khỏe. 
• Uống đủ nước mỗi ngày giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch. 

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý, lối sống lành mạnh, tinh thần lạc quan sẽ giúp người cao tuổi vượt qua bệnh tật, sống thọ, vui vẻ. 

III. Cách điều trị suy nhược cơ thể ở người già nhanh chóng

Suy nhược cơ thể ở người cao tuổi là căn nguyên gây ra nhiều bệnh tật nghiêm trọng. Việc điều trị hiệu quả cần kết hợp toàn diện bao gồm dùng thuốc, điều chỉnh lối sống, sinh hoạt thường ngày và áp dụng các biện pháp cải thiện đời sống tinh thần. 

1. Dùng thuốc cải thiện suy nhược ở người già

Việc cải thiện suy nhược ở người cao tuổi không đơn giản, nếu chữa sai cách tình trạng suy nhược sẽ ngày càng nặng hơn. Rất nhiều người đã áp dụng các phương pháp như từ truyền dịch, uống thuốc tân dược, thực phẩm chức năng đến các loại vitamin kích thích ăn ngon ngủ tốt… nhưng không cải thiện được nhiều. 

Theo quan điểm Đông y, suy nhược cơ thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân bao gồm cơ địa. Khi cơ địa suy yếu các cơ quan chức năng hoạt động kém dẫn đến kiệt quệ sức khỏe, người mệt mỏi ủ rũ thường xuyên, không còn sức lực. Vậy nên điều cốt yếu là cần phải bồi bổ từ bên trong, điều hòa khí huyết, tăng cường sức đề kháng. Như vậy chứng suy nhược, ốm yếu mới đẩy lùi triệt để. 

Trên thị trường rất ít các sản phẩm chuyên biệt trị chứng suy nhược, duy chỉ có Viên suy nhược Ngự y mật phương - Đông y thế hệ 2 chú trọng giải quyết tận gốc căn nguyên giúp thuyên giảm nhanh, hiệu quả bền vững, ít tái phát. 

• Người cao tuổi suy kiệt sức khỏe, mới ốm dậy dùng từ 7 - 10 ngày thấy hiệu quả rõ rệt. Hệ tiêu hóa hoạt động ổn định trở lại, kích thích cảm giác ăn uống ngon, hấp thụ tối đa dinh dưỡng cho cơ thể phục hồi thể trạng. 
• Sản phẩm bồi bổ khí huyết cho da dẻ hồng hào, sắc thái nhanh nhẹn, tâm trí minh mẫn. Đồng thời dưỡng tâm an thần giảm căng thẳng, ngủ ngon giấc, tâm trạng thoải mái giúp sống khỏe, sống thọ. 
• Người bệnh dùng đủ liệu trình từ 1 - 3 tháng giúp thay đổi cơ địa, tái lập cân bằng âm - dương là nền tảng cơ thể khỏe mạnh, phòng ngừa bệnh tật, hạn chế ốm đau. 

Ngoài ra suy nhược cơ thể ở người cao tuổi có thể do các nguyên nhân bệnh lý tim mạch, máu nhiễm mỡ, huyết áp… Sau khi xác định chính xác nguyên nhân, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định phương án chữa trị phù hợp. Nếu suy nhược do tác dụng phụ của một số loại thuốc đang dùng thì nên ngừng dùng, chủ động nhờ các chuyên gia kê đơn sang loại thuốc điều trị khác. 

2. Điều chỉnh sinh hoạt, lối sống

Chế độ sinh hoạt hằng ngày cũng góp phần hiệu quả vào quá trình điều trị cũng như phòng ngừa nguy cơ gây ra tình trạng suy nhược:

• Ngủ đủ giấc từ 6 - 8 tiếng mỗi ngày, không thức quá muộn. Trong trường hợp mất ngủ kéo dài cần áp dụng các biện pháp cải thiện tình hình. 
• Vào buổi tối nên tránh ăn khuya, ăn quá no vừa khó hấp thụ lại gây hại cho dạ dày, gan, thận. 
• Giữ cho không gian phòng ngủ thoáng mát, sạch sẽ nâng cao chất lượng giấc ngủ. 
• Dành thời gian tập thể dục mỗi ngày giúp nâng cao sức khỏe và hệ miễn dịch. 
• Những người suy nhược cơ thể bị đau nhức xương khớp cần thoa một chút dầu nóng vào các khớp trước khi đi ngủ để hạn chế bị  đau tê các khớp chân, tay. 
• Đi thăm khám định kỳ để kiểm soát tốt tình trạng, chẩn đoán sớm bệnh tật và kịp thời điều trị. 

3. Cải thiện đời sống tinh thần

Tình trạng suy nhược cơ thể hoàn toàn có thể được cải thiện nếu tâm trạng vui vẻ, thoải mái:

• Người bệnh ăn uống ngon miệng, ngủ ngon sâu giấc, sức khỏe dần được cải thiện. 
• Người cao tuổi cũng nên quây quần nói chuyện nhiều để kết nối với mọi người xung quanh. Sự quan tâm, tình yêu thương sẽ giúp con người vui vẻ, sống hạnh phúc, sức khỏe tốt hơn. 
• Trong gia đình có người cao tuổi suy nhược tuyệt đối không nên để mặc người bệnh một mình gây tinh thần bức bối, khó khăn trong điều trị. 
• Người cao tuổi nên dành nhiều thời gian tham gia vào các hoạt động tập thể như đi du lịch, gặp gỡ, ăn uống cùng với người thân, bạn bè sẽ tốt cho tâm trạng và cải thiện suy nhược. 
• Người già suy nhược cơ thể nên ăn uống nên ăn uống điều độ, lành mạnh, chọn lọc những món phù hợp giúp nhanh chóng phục hồi thể trạng. Điều này giúp nâng cao sức khỏe, đồng thời ngăn chặn suy nhược tiến triển nặng thêm.

Suy nhược cơ thể ở người già ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Việc điều trị cần kết hợp sử dụng thuốc (theo chỉ định của bác sĩ), điều chỉnh chế độ ăn uống, lối sống sinh hoạt, hoạt động nâng cao đời sống tinh thần. Trong đó, chế độ dinh dưỡng giữ vai trò quan trọng trong việc phục hồi sức khỏe cho người già suy nhược cơ thể. Bên cạnh đó, người cao tuổi cần duy trì tinh thần lạc quan, vui vẻ để nâng cao sức khỏe và tuổi thọ.