Viêm gan do rượu: Dấu hiệu, nguyên nhân & điều trị

I - Viêm gan do rượu là gì?

Viêm gan do rượu (hay còn gọi là viêm gan rượu) là một kiểu bệnh liên quan tới gan do tiêu thụ quá nhiều rượu trong thời gian dài. Bệnh được đặc trưng bởi hiện tượng da chuyển vàng, tăng nhịp tim, thở nhanh, sốt, gan phình to... Khi rượu đi vào cơ thể, bộ phận gan sẽ phải làm việc để phân hủy và cố gắng loại bỏ chất độc của cồn ra khỏi cơ thể. Nếu dùng rượu nặng và dùng trong thời gian dài, tần suất cao sẽ khiến gan bị quá tải, không đào thải kịp và khiến chất độc tích tụ gây viêm.

II - Các đối tượng có thể mắc bệnh viêm gan do rượu

Không phải cứ người nghiện rượu, uống rượu nhiều sẽ đều bị viêm gan do rượu, thực tế có rất nhiều người vẫn có sức khỏe rất tốt. Ngược lại cũng có nhiều người dù rất ít khi dùng rượu bia thì lại được chuẩn đoán là mắc chứng viêm gan rượu. Di truyền và gen thường là yếu tố liên quan nhất để giải thích cho vấn đề này, bên cạnh đó khả năng một người bị viêm gan do rượu cũng có thể chịu tác động bởi:

• Giới tính (phụ nữ có tỷ lệ cao mắc bệnh hơn nam giới).
• Người suy dinh dưỡng.
• Người béo phì.
• Nhiễm viêm gan C, B.
• Người đang trong quá trình điều trị bệnh và sử dụng các loại thuốc.

Các nhà khoa học vẫn luôn tin rằng, số lượng rượu uống, tần suất và thời gian uống là các biến số quan trọng nhất trong cơ chế gây bệnh viêm gan rượu, dù rằng chưa có con số cụ thể uống bao nhiêu rượu thì sẽ mắc bệnh.

III - Nguyên nhân gây bệnh viêm gan rượu

Hiện tại chưa có nghiên cứu cụ thể và chính xác về cơ chế gây bệnh viêm gan do rượu bia. Thế nhưng nhiều nhà khoa học cho rằng nguyên nhân gây bệnh có thể bắt nguồn từ một số lý do sau:

• Rượu tác động thẳng vào các tế bào gan: Rượu thường được phân giải và chuyển hóa chủ yếu ở gan, các enzyme của gan tham gia quá trình chuyển hóa (ADH, CYP2E1 và MEOS) sẽ tạo ra các phản ứng oxy hóa khiến làm gia tăng các gốc oxy tự do và gây hại cho gan.
• Tích tụ mỡ gan: Các gốc oxy tự do phát sinh trong quá trình chuyển hóa rượu sẽ làm giảm khả năng chuyển hóa chất béo của gan, từ đó khiến chất béo bị tích tụ lại ở gan nhiều hơn. Ngoài ra rượu cũng tác động và thúc đẩy quá trình lipogenesis, khiến cơ thể tăng sản xuất chất béo mới. Chất béo tích tụ lâu trong gan sẽ kích thích vi khuẩn và tạo ra phản ứng viêm.
• Làm tăng tính thấm đường ruột: Rượu khi đi vào cơ thể sẽ xuống trực tiếp dạ dày và ruột non, nếu lượng rượu quá nhiều sẽ khiến các tế bào ruột bị mất liên kết, từ đó tạo kẽ hở cho vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập vào hệ thống tuần hoàn cửa và di chuyển tới gan gây viêm nhiễm. Đặc biệt nếu nhiễm loại vi khuẩn enterococcus faecalis thì nó sẽ sinh ra một chất độc có thể tác động thẳng vào gan. Ngoài ra nếu uống rượu trong thời gian dài cũng làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột và kích thích tạo ra nhiều loại vi khuẩn gây bệnh.

XEM THÊM: Nguyên nhân bị đỏ mặt khi uống rượu bia

IV - Dấu hiệu, biểu hiện của bệnh viêm gan do rượu

Các dấu hiệu, biểu hiện của bệnh viêm gan do rượu sẽ khác nhau ở mỗi người & tùy thuộc vào mức độ gan bị tổn thương ra sao. Một vài triệu chứng, dấu hiệu phổ biến nhất bao gồm:

Ở giai đoạn đầu (Lưu ý ở giai đoạn đầu cũng có thể người bệnh sẽ không có bất cứ biểu hiện gì):

• Đau hoặc khó chịu ở phía trên bên phải của bụng.
• Gan bị sưng to.
• Bụng trở nên to hơn (cổ trướng).
• Giảm cảm giác thèm ăn và sụt cân.
• Luôn có cảm giác buồn nôn.
• Phân có màu nhạt.

Ở giai đoạn tiến triển nặng:

• Sốt, người nóng ran.
• Nhịp tim nhanh hơn bình thường.
• Vàng da hoặc lòng trắng mắt chuyển vàng.
• Cơ thể dễ bầm tím và chảy máu do các vấn đề về đông máu.
• Suy giảm trí nhớ, dễ nhầm lẫn, đãng trí. (bệnh não gan).
• Cơ thể mệt mỏi, suy nhược, thiếu năng lượng.

V - Bệnh viêm gan do rượu có nguy hiểm không?

Theo các bác sĩ, viêm gan do rượu khi được phát hiện và điều trị sớm thì vẫn có thể hồi phục, ngược lại bệnh sẽ tiến triển thành nhiều biến chứng nguy hiểm khác như:

• Xơ gan do rượu: Viêm gan khi không được điều trị sẽ khiến các mô gan khỏe mạnh dần bị thay thế bởi các sợi sẹo mô gan. Khi đó cấu trúc gan sẽ bị thay đổi khiến gan không thể hoạt động bình thường. Khi bệnh đã tiến triển tới giai đoạn xơ gan thì thường khó có thể phục hồi, và từ giai đoạn này bệnh có thể tiến triển nhanh sang các dạng khác rất nguy hiểm.
• Suy gan: Đây được coi là giai đoạn cuối của các bệnh về gan liên quan tới rượu. Hiểu đơn giản thì ở giai đoạn viêm hay xơ gan thì gan vẫn có thể thực hiện các chức năng giúp duy trì sự sống. Nhưng khi đã tới mức suy gan thì gan gần như sẽ ngừng hoạt động.
• Ung thư gan: Do có vai trò rất quan trọng trong việc đào thải chất độc và cả những chất gây ung thư, do đó nếu gan bị viêm và không hoạt động tốt thì sẽ làm tăng nguy cơ mắc chứng ung thư gan nguy hiểm.

Các số liệu thống kê cũng cho thấy rằng:

• 1/3 lượng người nghiện rượu đều mắc chứng viêm gan do rượu.
• Mỗi năm có tới 10 - 20% số người bị viêm gan rượu sẽ tiến triển thành chứng xơ gan do rượu. Và 1,5% số người đã phát triển thành xơ gan rượu cũng sẽ tiếp tục tiến triển thành ung thư gan.
• Người mắc viêm gan rượu dễ bị nhiễm trùng hơn so với người bình thường khoảng 12 - 26%.
• Tỷ lệ người bị viêm gan rượu bị đe dọa tới sự sống nếu không được chạy chữa lên tới 40 - 50%.

VI - Các phương pháp chẩn đoán viêm gan do rượu

Để chẩn đoán viêm gan do rượu thường bệnh nhân sẽ phải tới các bệnh viện hoặc cơ sở y tế. Bác sĩ sẽ kết hợp giữa tiền sử bệnh, khám sức khỏe, xét nghiệm máu, chụp X-quang và thực hiện sinh thiết gan để đưa ra kết luận chính xác.

• Tiền sử uống rượu: Bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử uống rượu của bệnh nhân, ví dụ như tần suất uống, đã uống bao lâu, có gặp bất kỳ triệu chứng nào không. Bác sĩ cũng sẽ hỏi thêm về tình trạng gan của bệnh nhân, xem trước đây đã bao giờ gặp bất kỳ loại bệnh gan nào không.
• Khám sức khỏe: Mục đích là để tìm kiếm các dấu hiệu của bệnh gan, chẳng hạn như vàng da, đau bụng hay các dấu hiệu rối loạn chức năng gan khác.
• Xét nghiệm máu: Nhằm đánh giá chức năng gan, bao gồm nồng độ men gan, nồng độ bilirubin và nồng độ albumin. Ngoài ra cũng để kiểm tra các tình trạng khác như viêm gan siêu vi hoặc bệnh gan tự miễn.
• Siêu âm, chụp CT, MRI có thể được sử dụng để tìm kiếm các dấu hiệu tổn thương gan, chẳng hạn như sẹo hoặc gan to.
• Sinh thiết gan: Bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô gan nhỏ để kiểm tra bằng kính hiển vi. Xét nghiệm này có thể cung cấp thông tin chi tiết về mức độ tổn thương gan, viêm và sẹo.

Nhìn chung chẩn đoán viêm gan do rượu sẽ cho kết quả chính xác nhất sau khi sinh thiết gan. Tất nhiên vẫn có trường hợp không nhất thiết phải thực hiện thủ thuật này, bác sĩ sẽ chỉ cần xét nghiệm và kết hợp với một số yếu tố khác.

THAM KHẢO: Những cách giải rượu bia nhanh tại nhà

VII - Điều trị bệnh viêm gan do rượu như thế nào?

1. Cai rượu

Bệnh viêm gan do rượu có thể chữa khỏi được không? Ở giai đoạn nhẹ chỉ cần bạn kiêng vĩnh viễn rượu thì vẫn có thể phục hồi chức năng gan bình thường. Đây cũng là điều kiện quan trọng tiên quyết số 1 mà bất cứ bác sĩ nào cũng yêu cầu bạn phải thực hiện để điều trị bệnh. Thậm chí bạn sẽ phải từ bỏ rượu bia suốt phần đời còn lại để đảm bảo an toàn cho gan.

Việc cai rượu giúp những triệu chứng khó chịu giảm thiểu cũng như ngăn ngừa thêm tổn thương cho gan của bạn. Trong giai đoạn đầu, bác sĩ có thể cho phép bạn chỉ cần giảm dần lượng rượu uống mỗi ngày để cơ thể dần quen. Tuy nhiên thời gian này sẽ không kéo dài lâu, bởi mục tiêu quan trọng nhất là bạn phải bỏ được rượu bia.

Thống kê cũng cho thấy, những người nghiêm túc việc cai rượu bia cho thấy kết quả tốt lên đáng kể chỉ sau khoảng 6 tới 12 tháng. Những trường hợp bị viêm gan do rượu nhẹ thậm chí còn khỏi hoàn toàn. Mặc dù mô sẹo vẫn có thể còn tồn tại, nhưng chỉ cần không có thêm rượu vào cơ thể thì vẫn sẽ ổn.

2. Thực hiện chế độ ăn lành mạnh

Viêm gan do rượu bia là một trong những nguyên nhân khiến cân nặng của bạn ngày một thụt giảm. Vì vậy, trong quá trình điều trị, bạn nên bổ sung dinh dưỡng cho bản thân, tăng cường các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin và dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.

Chế độ ăn uống hàng ngày nên có nhiều rau xanh, trái cây và những thực phẩm bổ dưỡng như: thịt lợn, thịt bò, thịt gà, hải sản… Ngoài ra, nếu có điều kiện, bạn có thể bổ sung cho bản thân những thực phẩm chức năng cung cấp thêm nhiều hoạt chất có lợi cho cơ thể. Nếu bạn đang gặp tình trạng chán ăn, khó tiêu, hãy thử tham khảo ý kiến của bác sĩ, uống những loại thuốc bổ, hoặc những ống dinh dưỡng giúp cơ thể luôn đủ chất, tránh tình trạng suy dinh dưỡng.

Bên cạnh đó, việc thay đổi lối sống cũng được bác sĩ khuyến cáo người bệnh cần thực hiện để ngăn ngừa việc tiến triển của bệnh. Một số lưu ý bao gồm:

• Năng vận động, tập luyện thể dục nhiều hơn.
• Sinh hoạt điều độ và đi ngủ đúng giờ.
• Hỏi ý kiến bác sĩ trước khi uống bất cứ loại thuốc gì.
• Duy trì cân nặng ở mức hợp lý.

3. Sử dụng thuốc

Khi được thăm khám và chẩn đoán tại các cơ sở y tế và bệnh viện, bệnh nhận sẽ được bác sĩ kê các đơn thuốc giúp giảm tổn thương trong gan và cải thiện chức năng gan như: Corticosteroids, pentoxifylline… Tuy nhiên, riêng đối với Tây y bạn không thể sử dụng lâu dài sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Sử dụng Tây y để chữa bệnh chỉ là giải pháp ngắn hạn, do sử dụng lâu dài, người bệnh sẽ có khả năng bị nhờn thuốc và một số trường hợp sẽ có tác dụng phụ xảy ra.

Vì vậy, việc hỗ trợ giảm thiểu các triệu chứng của viêm gan do rượu bia, nhiều bệnh nhân đã tìm đến các sản phẩm Đông y vừa an toàn lành tính, có thể sử dụng lâu dài mà không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, không phải Đông y nào cũng có tác dụng, chỉ những sản phẩm chuẩn Đông Y Thế Hệ 2 mới đem lại hiệu quả thực sự. 

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại thuốc Đông y, nhưng chỉ có sản phẩm Viên Giải Độc Rượu Ngự Y Mật Phương - Đông Y Thế Hệ 2 mới được nhiều người tin dùng và đem lại tác dụng tốt đến hơn 90% khách hàng sử dụng.

4. Ghép gan

Nếu không kịp thời cứu chữa, gan bị tổn thương quá nặng nề, ghép gan chính là lựa chọn duy nhất để hồi phục được sức khỏe của bệnh nhân. Để có thể đủ điều kiện cấy ghép gan, bạn phải thực hiện những xét nghiệm tại bệnh viện cũng như tuân thủ theo đúng yêu cầu của bác sĩ. Ngoài ra, để ca cấy ghép gan thành công, bạn phải tuyệt đối ngưng uống rượu bia và đồ uống có cồn trước 6 tháng.

Nhìn chung, viêm gan do rượu bia là một trong những bệnh xuất hiện rất nhiều hiện nay, đặc biệt là trong thời đại bia rượu lên ngôi. Nếu bạn đang có những triệu chứng nhẹ, hãy biết cân đối bản thân và từ từ ngừng sử dụng rượu bia để tránh nguy cơ bệnh phát triển gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Trong thực tế, nhiều trường hợp khi có những triệu chứng nhẹ có thể hồi phục khi ngừng sử dụng rượu bia. Bên cạnh đó hãy tăng cường luyện tập thể dục, ăn uống đủ chất, tiêm vacxin viêm gan A và B cũng là những giải pháp để hạn chế, ngăn ngừa chứng viêm gan rượu rất hữu ích.