Phytoestrogen là gì? 7 loại thực phẩm giàu phytoestrogen

I. Phytoestrogen là gì?

Phytoestrogen là một nhóm các hợp chất tự nhiên có trong thực vật, với cấu trúc hóa học và  tác dụng tương đồng với hormone nội tiết estrogen trong cơ thể người. Estrogen là một loại hormone sinh dục nữ giữ nhiều vai trò quan trọng, ảnh hưởng tới sắc đẹp, sinh lý nữ và sức khỏe của chị em.

Pphytoestrogen có nhiều lợi ích tiềm năng cho sức khỏe, đặc biệt là đối với phụ nữ. Cụ thể, khi cơ thể phái nữ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh - mãn kinh với nhiều các biểu hiện về lão hóa da, khô hạn âm đạo… nếu bổ sung phytoestrogen với hàm lượng vừa đủ hợp lý, thì các hiện tượng này sẽ được khắc chế đáng kể.

Phytoestrogen được phân loại thành 4 nhóm chính, bao gồm:

1. Isoflavone

2. Ligans

Ligans thường thấy có nhiều trong lúa mì, hạt lanh và có trong một số loại thực phẩm khác như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ. Đây là nguồn bổ sung phytoestrogen khá phổ biến trong chế độ ăn uống tại các đất nước phương Tây.

3. Coumestan

4. Stillbene

Stilbene là một hợp chất hữu cơ tự nhiên có cấu trúc gồm hai vòng benzen nối với nhau bằng một cầu nối ethylen. Mặc dù stillbene không phổ biến như 3 loại phytoestrogen đã kể trên nhưng chúng vẫn được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm và có nhiều lợi ích tiềm năng cho sức khỏe. Các loại thực phẩm giàu stilbene có thể kể đến như nho, đậu phộng, việt quất, lạc tiên… 

Trong 4 nhóm phyoestrogen phân chia nêu trên thì Ligan và Isoflavon là 2 nhóm có hoạt tính tương tự giống với estrogen trong cơ thể người nhất.

Phyoestrogen Stillbene có trong nho, đậu phộng, việt quất… 

>>> XEM THÊM: Thiếu hụt estrogen là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục

II. Phytoestrogen hoạt động như thế nào khi vào cơ thể

Phytoestrogen sở hữu một cấu trúc có nhiều điểm tương đồng với estrogen, với khả năng liên kết được với những thụ thể alpha, beta của estrogen. Trong đó, thụ thể alpha của estrogen sẽ đảm đương công việc chính là tăng cường sự sản sinh những tế bào trong cơ thể. Còn thụ thể beta sẽ phụ trách chu trình tự chết của những tế bào trong cơ thể.

Phytoestrogen có khả năng tham gia vào hai quá trình này. Hơn thế, nó có thể liên kết những hormone sinh dục khác hay với những thành phần phân tử protein liên kết globulin và ức chế men enzyme armatase.

Chính những đặc điểm này mà phytoestrogen đem đến rất nhiều tác dụng cho sức khỏe như chống oxy hóa, chống nhiễm trùng viêm hay cải thiện sức khỏe tim mạch, xương khớp, sắc đẹp, sinh sản và sinh lý nữ.

III. Lợi ích của phytoestrogen với sức khỏe phụ nữ

Dựa trên nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy trong một số trường hợp, phytoestrogen được đánh giá là có khả năng hoạt động như một liệu pháp thay thế hormone cho những trường hợp bị thiếu hụt nội tiết tố nữ. Bên cạnh đó, phytoestrogen còn sở hữu những tác dụng nổi trội như:

1. Giảm bốc hỏa

Nhưng cơn bốc hỏa thường phát tán nhiều hơn khi chị em bước đến thời kỳ mãn kinh. Đây chính là thời điểm nhiều người được khuyên sử dụng các chế phẩm tăng cường phytoestrogen. Bởi nó có thể kiểm soát cơn bốc hỏa, cùng với những biểu hiện mãn kinh khác.

2. Phòng chống loãng xương

Thông thường, estrogen trong cơ thể sẽ đảm đương việc duy trì mật độ xương ổn định. Vậy nên khi nồng độ hormone này giảm đi thì nguy cơ chị em bị loãng xương cũng cao hơn. Đáng nói, phytoestrogen hoạt động tương tự như là hormone sinh dục estrogen. Do đó, việc bổ sung phytoestrogen cũng có thể giúp phòng chống loãng xương ở phái nữ.

3. Hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt

Trong chu kỳ kinh nguyệt, sẽ có những thời điểm nồng độ estrogen bên trong cơ thể bị suy giảm. Khi ấy, nếu mức độ estrogen giảm sút quá mức có thể dẫn đến những vấn đề như kinh nguyệt ít, rong kinh… Việc bổ sung phytoestrogen thay thế estrogen vào thời điểm nào có thể giúp cho những triệu chứng kể trên giảm sút. Nhờ vậy mà các chị em có thể trải qua chu kỳ kinh nguyệt ổn định hơn.

Phytoestrogen tác dụng hỗ trợ, điều hòa kinh nguyệt ổn định hơn

>>> XEM THÊM: Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh: Nguyên nhân & Cách điều trị

4. Trị mụn

Việc trị mụn bằng phytoestrogen là điều hoàn toàn có khả năng. Bởi hormone này có khả năng chống lại những thành phần gây mụn bên trong cơ thể phụ nữ. Song, theo các nhà khoa học thì tác dụng này của phytoestrogen vẫn cần đánh giá thêm.

5. Chống ung thư vú

Phytoestrogen còn có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ. Với tác dụng đặc biệt này, nó có thể loại đi những thành phần độc tố trong cơ thể, cũng như ngăn cản sự hình thành bất thường của những tế bào. Điều ấy sẽ góp phần tiêu diệt những căn nguyên gây ra khối u, chống ung thư vú hiệu quả.

6. Tăng cường sức khỏe tim mạch

Theo một số nghiên cứu, phytoestrogen được cho là có khả năng tác động tới tim mạch, giúp cho hệ thống tim mạch hoạt động nhịp nhàng hơn. Cơ chế này khá hữu ích với các chị em sau tuổi mãn kinh, những người gặp vấn đề liên quan tới sức khỏe tim mạch.

Phytoestrogen giúp tăng cường sức khỏe tim mạch nhất là chị em trong độ tuổi mãn kinh và sau mãn kinh

IV. Danh sách các loại thực phẩm có chứa phytoestrogen 

Theo tổng hợp từ các nghiên cứu thì phytoestrogen được tìm thấy rất nhiều trong tự nhiên, đặc biệt là những thực phẩm sau:

1. Các loại hạt

Các loại hạt có chứa hàm lượng lớn phytoestrogen, trong đó phổ biến nhất là phytoestrogen ở dạng ligans. Thành phần này sẽ giúp tăng cường estrogen nội sinh trong cơ thể chị em, giúp nâng cao sức khỏe và sắc đẹp cho phái nữ, đặc biệt là trong thời kỳ mãn kinh.

Bạn có thể bổ sung một số loại hạt như hạt lanh, hạt chia, hạt hướng dương, quả óc chó… vào những chế độ ăn hàng ngày của mình.

2. Trái cây

Trong những loại trái cây như nho có chứa hàm lượng resveratrol cao hơn những loại quả khác. Do đó, bạn có thể tăng cường hấp thu phytoestrogen cho cơ thể bằng cách thêm nho vào chế độ ăn hàng ngày. Ngoài ra, những loại quả khác như lựu, dứa, dâu tây, táo, cà rốt, nam việt quất… cũng bổ sung một trong 4 nhóm phytoestrogen, giúp tăng cường lượng hormone sinh dục này cho cơ thể.

3. Rau

Trong tự nhiên có rất nhiều loại rau giúp bổ sung phytoestrogen cho cơ thể chị em, điển hình như bông cải xanh, mầm cỏ linh lăng, giá đỗ… Chúng thường có chứa một trong 4 nhóm phytoestrogen như isflavone, lignan… phát huy những tác dụng vượt trội như estrogen tự nhiên cho cơ thể phái nữ.

Bông cải xanh, mầm cỏ linh lăng, giá đỗ… là những loại rau có chứa nhiều phyoestrogen

4. Các sản phẩm từ đậu nành

Đậu nành và các chế phẩm của chúng có chứa một loại phytoestrogen là isoflavone. Cụ thể hơn, isoflavone bên trong đậu nành gồm có daidzein và genistein với khả năng tương tác với estrogen trong cơ thể, giúp cân bằng nội tiết tố nữ.

5. Thảo mộc

Nhiều loại thảo mộc, thảo dươc trong tự nhiên cũng chứa hàm lượng phytoestrogen cao như rễ của cây cam thảo, hoa anh thảo, cỏ ba lá đỏ, lạc tiên, cỏ mực, kinh giới… Tuy nhiên, nếu bạn muốn sử dụng thảo mộc tăng cường phytoestrogen, hãy hỏi trước ý kiến từ chuyên gia.

6. Đồ uống

Không chỉ có những loại thực phẩm đến từ tự nhiên mới tăng cường phytoestrogen, các thức uống như cà phê, bia, rượu vang, dầu ô liu… cũng được cho là có khả năng bổ sung lượng lớn hormone sinh dục này.

7. Ngũ cốc

Trong một số loại ngũ cốc cũng có chứa phytoestrogen, tuy nhiên hàm lượng sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại ngũ cốc, cũng như cách bạn chế biến chúng. Một số ngũ cốc giàu phytoestrogen phải kể đến là lúa mạch, mì, gạo lứt, lúa đậu…

Ngũ cốc thành phần có chứa phytoestrogen

V. Một số lưu ý khi bổ sung phytoestrogen

Tăng cường phytoestrogen từ các thực phẩm trong tự nhiên là một giải pháp có thể áp dụng tại nhà. Song, phytoestrogen không an toàn tuyệt đối. Nếu dùng không đúng cách, hormone sinh dục này có thể tăng nguy cơ ung thư, béo phì… Nhìn chung, vẫn cần nhiều khảo sát, nghiên cứu thêm để đánh giá cách thức hoạt động của phytoestrogen, cũng như những ảnh hưởng khi bổ sung phytoestrogen quá mức. 

Vì vậy, với những ai đang muốn tăng cường phytoestrogen cho cơ thể, hãy cân nhắc kỹ lưỡng và trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào để đảm bảo hiệu quả, an toàn. Một số đối tượng như phụ nữ mang thai hay người có mắc bệnh lý nền như ung thư buồng trứng, ung thư vú, lạc nội mạc tử cung... cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dung nạp phytoestrogen.

Với thông tin bài viết cung cấp bên trên chắc hẳn bạn đã giải đáp được phytoestrogen là gì. Không chỉ đơn thuần là một loại "hormone thực vật", phytoestrogen mang đến vô số những lợi ích cho sức khỏe con người trong đó có hỗ trợ cân bằng nội tiết tố. Bạn có thể tận dụng nguồn dinh dưỡng quý giá này bằng cách bổ sung thực phẩm giàu phytoestrogen hợp lý trong chế độ ăn uống hàng ngày.