I. Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh là gì?
Giai đoạn tiền mãn kinh ở phụ nữ trung bình bắt đầu từ độ tuổi khoảng 40 - 45. Cũng có những trường hợp giai đoạn này đến sớm hơn hoặc muộn hơn tùy vào cơ địa hay sức khỏe tổng thể của mỗi người. Đây giai đoạn chuyển tiếp trước khi chính thức bước sang thời kỳ mãn kinh. Lúc này cơ thể người phụ nữ xảy ra nhiều biểu hiện bất thường khó chịu trong đó có rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh.
Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh là chỉ đến kinh nguyệt của phụ nữ giai đoạn này có những rối loạn bất thường về:
- Chu kỳ kinh nguyệt thay đổi, trở nên không đều: Khoảng cách giữa các kỳ kinh thất thường không theo quy luật, chuyển sang dài hơn hoặc ngắn đi đáng kể so với trước đây.
- Số ngày trong kỳ kinh có thể ngắn hơn hoặc kéo dài hơn so với mức thường: Số ngày hành kinh diễn ra ít hơn 2 ngày hoặc có thể kéo dài tới hơn 10 ngày. Nên lưu ý đến trường hợp rong kinh trong giai đoạn tiền mãn kinh sẽ là nguy hiểm nếu kèm theo các triệu chứng như ra rất nhiều máu kinh (thường trên 80ml) kéo dài hơn 7 ngày, máu kinh kèm cục máu đông, đau bụng kéo dài kèm biểu hiện buồn nôn, khó thở, gây thiếu máu...
- Màu sắc máu kinh bất thường: Phổ biến nhất là màu sắc máu kinh nguyệt có màu sẫm hơn do hàm lượng estrogen giảm khiến máu kinh đặc và sẫm màu hơn. Bên cạnh đó thì trường hợp khi chu kỳ kinh nguyệt kéo dài, máu kinh có thể bị oxy hóa và chuyển sang màu nâu hoặc đen. Hoặc do tiền mãn kinh hàm lượng nội tiết progesterone cũng suy giảm thấp khiến nội mạc tử cung có thể bong tróc không hoàn toàn, dẫn đến máu kinh lẫn cục máu đông và có màu nâu hoặc đen.
- Lượng máu ra trong kỳ kinh nhiều (rong kinh) hoặc ít (thiểu kinh) hơn so với mức bình thường: Thường sau mỗi chu kỳ kinh, chị em phụ nữ sẽ mất một lượng máu khoảng 50-80ml. Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh là lượng máu kinh vượt quá 80 ml mỗi chu kỳ hoặc thường giảm xuống dưới 35ml hoặc thậm chí có thể không có kinh trong 3 chu kỳ liên tiếp hoặc hơn. Trường hợp kinh chảy nhiều vào ban đêm, gây mất ngủ và mệt mỏi. Đồng thời, máu cũng thường có màu sậm hơn. Việc giảm dần lượng máu kinh là một biểu hiện phổ biến ở phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh. Vì vậy, không cần quá lo lắng khi gặp các triệu chứng này.
Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh là triệu chứng thường gặp phải ở phụ nữ độ tuổi 40 - 45
II. Nguyên nhân rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh
Trên thực tế có nhiều nguyên nhân dẫn đến rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh, bao gồm nguyên nhân từ cơ năng - rối loạn nội tiết tố và nguyên nhân thực thể - xuất phát do mắc bệnh lý nền.
1. Do lão hóa và suy giảm nội tiết tố
Nguyên nhân chính gây rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh là do tuổi tác và suy giảm nồng độ hormone nội tiết estrogen. Cụ thể, khi cơ thể chuyển sang thời kỳ tiền mãn kinh, lão hóa của tuổi tác khiến hoạt động của bộ ba não bộ - tuyến yên - buồng trứng bắt đầu kém đi. Khả năng truyền dẫn phản hồi mệnh lệnh bị rối loạn dẫn đến buồng trứng sản sinh ít hormone nội tiết tố hơn. Hệ 3 hormone nội tiết quan trọng bao gồm estrogen, progesteron, testosteron bị giảm hàm lượng nên không đáp ứng đủ cho mọi hoạt động cơ và mô trên cơ thể.
Trong khi 2 hormone là estrogen và progesterone lại giữ vai trò kiểm soát và điều chỉnh quá trình rụng trứng, trứng phóng noãn, bong tróc niêm mạc tử cung hay nói cách khác là kinh nguyệt. Chính vì thế mà sự suy giảm nồng độ của hai hormone này là nguyên do dẫn đến kinh nguyệt rối loạn bất thường.
2. Thói quen xấu gây rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh
Bên cạnh đó, việc duy trì những thói quen ăn uống, sinh hoạt không khoa học, thiếu lành mạnh như thường xuyên thức khuya, hút thuốc rượu bia nhiều, ăn nhiều đồ ăn nhanh nhiều dầu mỡ... cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng xuất hiện dấu hiệu tiền mãn kinh và mãn kinh tới sớm, cơ thể lão hóa nhanh, giảm hiệu quả hoạt động của các cơ quan và dẫn tới rối loạn kinh nguyệt.
3. Do mắc các bệnh lý liên quan đến tử cung
Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh là một trong những biểu hiện sinh lý thay đổi tự nhiên của cơ thể khi bước sang giai đoạn độ tuổi này. Tuy nhiên những rối loạn kinh nguyệt bất thường như rong kinh kéo dài lại có thể là do các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến tử cung và buồng trứng gây ra như polyp tử cung, ung thư cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung, u xơ tử cung, ung thư buồng trứng, u nang buồng trứng…
4. Một số nguyên nhân khác
Ngoài những lý do nên trên, rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh còn có thể gây ra bởi các nguyên nhân như: Mắc các bệnh tuyến giáp, tuyến yên, rối loạn đông máu, lạm dụng thuốc tránh thai, đặt vòng tránh thai.
Lão hóa, suy giảm nội tiết tố, thói quen xấu... là nguyên nhân gây ra rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh
III. Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh có nguy hiểm không?
Thường thì rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh không quá lo ngại vì đây là triệu chứng thường gặp và tự nhiên khi cơ thể già đi. Bạn chỉ cần lưu ý chăm sóc vệ sinh vùng kín sạch sẽ để tránh mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa đồng thời áp dụng một chế độ ăn giàu dinh dưỡng để giảm thiểu mệt mỏi cơ thể.
Tuy nhiên trong một số trường hợp, triệu chứng này lại là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm khác: u xơ tử cung, u nang buồng trứng, ung thư tử cung. Chính vì thế mà khi xuất hiện các biểu hiện sau bạn cần đi kiểm tra sức khỏe, thăm khám bởi chuyên gia y tế và có hướng điều trị xử lý kịp thời phù hợp:
- Chảy máu bất thường quá nhiều
- Cảm thấy đau âm ỉ hay dữ hội ở vùng bụng và xương chậu khi đến ngày...
- Chảy máu khi quan hệ hoặc rong kinh giữa các kỳ kinh
- Xuất hiện kinh nguyệt hơn 3 tuần/lần
- Kinh nguyệt mất hẳn trong 12 tháng nhưng tự nhiên lại xuất hiện trở lại
Đừng ngần ngại đi thăm khám, vì sự can thiệp đúng lúc có thể giúp phát hiện và điều trị các rủi ro về sức khỏe trong tương lai một cách hiệu quả nhất.
Cần lưu ý nếu rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh đi kèm theo những biểu hiện bất thường như máu ra quá nhiều, đau bụng dữ dội...
IV. Giải pháp khắc phục rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh
Rối loạn kinh nguyệt cùng các triệu chứng khác diễn ra trong giai đoạn tiền mãn kinh sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến cuộc sống và sinh hoạt của chị em. Tham khảo các gợi ý dưới đây để cải thiện và hạn chế những khó chịu do rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh gây ra:
1. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, hợp lý
Chế độ dinh dưỡng cân bằng, giàu vitamin sẽ góp phần giảm tải gánh nặng thời kỳ tiền mãn kinh. Đặc biệt, dưỡng chất từ omega 3 và omega 6 là vô cùng cần thiết để bổ sung nguồn nội tiết thiếu hụt trong cơ thể. Đó cũng là lý do mà nhiều chuyên gia khuyên nữ giới tiền mãn kinh nên bổ sung nhiều mầm đậu nành, đậu nành, dầu mè, rong biển…
Bên cạnh đó, trái cây rau củ cũng là nguồn năng lượng dồi dào, chứa vitamin và khoáng chất phong phú giúp chống lão hoá, sáng da và nâng cao đề kháng cơ thể. Đạm thực vật giúp giảm cholesterol xấu, hạn chế các bệnh về tim mạch, não bộ , huyết áp… là các bệnh lý mà chị em sau 45 tuổi có nguy cơ mắc phải cao.
Cũng cần lưu ý hạn chế sử dụng các loại đồ uống có cồn hay các thực phẩm đông lạnh - đây là những loại thực phẩm không tốt cho cơ thể, gây tác hại suy giảm nội tiết tố cùng nhiều bệnh lý khác. Giảm hấp thụ đồ ngọt để phòng ngừa bệnh lý đái tháo đường tuýp 2.
Chế độ dinh dưỡng khoa học, giàu vitamin cải thiện rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh
2. Sinh hoạt, làm việc và nghỉ ngơi khoa học hợp lý
Căng thẳng, lo âu, stress kéo dài hay làm việc quá sức sẽ khiến rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh nghiêm trọng hơn. Do đó chị em cần phân bổ thời gian làm việc và hoạt động hợp lý, đảm bảo có đủ thời gian nghỉ ngơi cần thiết để cơ thể và tinh thần được phục hồi, tâm lý được cải thiện, thư giãn và thoải mái hơn.
3. Duy trì thói quen tập luyện thể dục mỗi ngày
Một số hoạt động thể dục và giải trí hữu ích bao gồm: yoga, thiền, khiêu vũ, đọc sách hoặc tham gia vào các câu lạc bộ và sự kiện xã hội. Những hoạt động này không chỉ giúp bạn giải tỏa căng thẳng mà còn giúp cải thiện sức khỏe tinh thần và vận động cơ thể, khối cơ chắc và dẻo dai, thu gọn vóc dáng - tạo điều kiện cân bằng cuộc sống tốt hơn và tăng sức kháng của cơ thể giải quyết các vấn đề về kinh nguyệt.
Luyện tập yoga, thiền, khiêu vũ, thể dục mỗi ngày giảm nhẹ khó chịu rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh
4. Khám sức khỏe phụ khoa định kỳ
Thực hiện khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn sớm phát hiện và phòng ngừa được các vấn đề hay bệnh lý liên quan đến rối loạn kinh nguyệt nói riêng, sức khỏe tổng thể nói chung.
Ngoài ra, hormone nội tiết suy giảm trong thời kỳ tiền mãn kinh không chỉ ảnh hưởng đến kinh nguyệt mà còn tác động đến tử cung, trong đó có môi trường âm đạo như khiến dịch nhờn tiết ra ít hơn, khô hạn khiến vi khuẩn dễ xâm nhập và gây viêm nhiễm. Để bổ sung nội tiết nhanh nhất chị em có thể sử dụng thêm các sản phẩm bổ sung nội tiết như thuốc nội tiết tố, liệu pháp thay thế hormone… đặc biệt là các sản phẩm bổ sung nội tiết có thành phần hoàn toàn từ thảo dược đang trở thành xu thế thời hiện đại.
Nguyên nhân là bởi vì các sản phẩm này không những không gây tác dụng phụ, tác dụng mang lại còn có thể so sánh với các liệu pháp thay thế hormone.
Hiện nay, phái đẹp đang tìm về các sản phẩm có nguồn gốc xa xưa như Viên nội tiết tố Ngự y mật phương, vì họ tin rằng sản phẩm được bào chế trong Quốc bảo y học Việt Nam, trải qua hàng trăm năm lịch sử chắc chắn sẽ có giá trị bền vững.
Sản phẩm có tác dụng kích thích buồng trứng, kéo dài khả năng hoạt động để đảm bảo sản sinh đủ lượng hormone nội tiết cần dùng mà không cần phụ thuộc vào các sản phẩm khác cả đời để có đủ nguồn nội tiết. Không những vậy, cách này còn giúp cho hormone nội tiết tự động được cân bằng, hạn chế được các trường hợp bị rối loạn do bổ sung quá nhiều estrogen mà quên đi các hormone nội tiết khác.
Nội tiết ổn định, chu kỳ kinh nguyệt cũng được điều chỉnh lại, chị em cũng rút ngắn khoảng thời gian rối loạn trong giai đoạn tiền mãn kinh.
Rối loạn kinh nguyệt tiền mãn kinh là tình trạng phổ biền mà hầu hết các chị em nào đều có khả năng gặp phải khi bước vào giai đoạn này. Hy vọng với những thông tin cung cấp trong bài viết trên đây bạn đã có những kiến thức cần thiết và có sự chủ động hơn về các biện pháp nêu trên để cải thiện hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ y tế để có dễ dàng vượt qua được giai đoạn khó khăn này.
DS. Thao
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/roi-loan-kinh-nguyet-tien-man-kinh-nguyen-nhan-cach-dieu-tri-n19413.html