Nước mũi màu vàng là biểu hiện của bệnh lý gì?

I. Nguyên nhân nước mũi màu vàng

Mỗi ngày cơ thể chúng ta sản sinh ra khoảng 1,5 lít dịch nhầy phân bố tại nhiều cơ quan nhằm hỗ trợ cho mọi hoạt động trong cơ thể. Trong đó một lượng nhỏ được đưa đến các khoang mũi và xoang. Bên cạnh lông mũi giúp cản trở tác nhân có hại xâm nhập, thì dịch tiết ở mũi cũng được cơ thể tạo ra để bảo vệ, giữ chân tác nhân gây hại, ngăn chặn không cho chúng xâm nhập gây bệnh cho hệ hô hấp.

Thành phần trong dịch nhầy bao gồm nước, muối, protein và một số kháng thể đặc hiệu. Thông thường khi cơ thể ở trạng thái khỏe mạnh, dịch nhầy thường có màu trắng trong hoặc trắng đục, kết cấu đặc. Trong quá trình giữ chân và ngăn chặn không cho vi khuẩn xâm nhập vào sâu bên trong, tức là lúc này dịch nhầy ở mũi đã "bẫy" được rất nhiều bụi bẩn, tác nhân gây hại… nhiều trường hợp sẽ khô lại và và chuyển sang màu khác thường. Hiện tượng này là “gỉ mũi" mà bạn hay thấy với màu sắc như màu nâu hoặc đen, xám... 

Ngoài tác dụng cản trở vi khuẩn xâm nhập thì dịch nhầy còn giúp giữ ấm, làm ấm không khí trước khi đưa đến hệ hô hấp. Cơ chế này giúp hệ hô hấp được bảo vệ, hạn chế viêm nhiễm hay tổn thương do chênh lệch nhiệt độ với môi trường bên ngoài. Nước mũi màu vàng cũng là một trong điểm khác thường của cơ thể khi có virus, vi khuẩn gây bệnh xâm nhập. 

Khi tế bào bạch cầu nhận thông tin và đến nơi để tiêu diệt yếu tố gây bệnh, trong quá trình phản ứng chống lại virus, vi khuẩn, các bạch cầu này bị chết cùng với yếu tố gây bệnh khiến dịch mũi chuyển thành màu vàng. Hệ thống miễn dịch phát động cơ chế tấn công vi khuẩn gây bệnh, cơ quan hô hấp của cơ thể bắt đầu quá trình thải lọc. Dịch tiết màu vàng chứa tác nhân gây bệnh và xác bạch cầu được đào thải ra ngoài, gọi là hiện tượng chảy nước mũi màu vàng. 

Nước mũi màu vàng là dấu hiệu phản ứng của cơ thể chống lại virus hoặc nhiễm trùng hô hấp

>>> XEM THÊM: Sổ mũi đau họng phải làm sao?

II. Chảy nước mũi màu vàng là bệnh gì, có nguy hiểm không?

Thông thường với cảm lạnh hoặc cảm cúm do vi rút, nước mũi màu vàng chỉ là phản ứng tự nhiên của cơ thể, không quá nghiêm trọng và có thể tự hết trong không quá 2 tuần. Lúc này dịch mũi sẽ có màu vàng nhạt và hơi loãng. Còn khi nào xì mũi ra dịch vàng đặc hoặc nước mũi màu vàng đặc quánh lại, nước mũi màu vàng có mùi hôi thối khó chịu thì có thể hệ hô hấp đang bị nhiễm trùng nghiêm trọng, bạn nên đi khám để được tư vấn từ bác sĩ.

1. Nước mũi màu vàng loãng

Các trường hợp nước mũi chảy màu vàng loãng trong (nước mũi màu vàng lỏng) thì đây chỉ là vấn đề sức khỏe nhẹ không quá nghiêm trọng. Như đã nói ở trên là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước yếu tố tác động như vi rút cảm cúm và mất khoảng không quá 14 ngày là sẽ hết.

2. Nước mũi màu vàng chảy một bên

Nếu bạn chỉ bị dịch nước mũi màu vàng chảy ra từ một bên mũi và có mùi hôi, có thể nguy cơ cao bạn đang phải đối mặt với các vấn đề như có dị vật trong mũi, nhiễm trùng viêm xoang do răng, hoặc khả năng mắc ung thư xoang mũi (hiếm).

3. Xì mũi ra dịch vàng đặc quánh

Nước mũi có màu vàng xanh đặc quánh hay xì mũi ra dịch vàng đặc đậm là biểu hiện bạn đang bị nhiễm trùng bệnh hộ hấp nặng hoặc nhiễm trùng mũi xoang nghiêm trọng.

4. Nước mũi màu vàng lẫn máu

Biểu hiện nước mũi chảy màu vàng có lẫn máu thường là dấu hiệu sức khỏe vô cùng nghiêm trọng. Đây có thể là triệu chứng của bệnh lý ác tính ung thư mũi xoang, bị chấn thương vùng mũi xoang, các vấn đề liên quan đến mạch máu như máu tụ cục, xuất huyết mạch máu mũi...

Đối với các bệnh lý liên quan đến nhiễm khuẩn, dịch nhầy tiết ra cùng với bạch cầu và tác nhân gây bệnh nhiều hơn, nước mũi cũng chảy nhiều và kéo dài hơn. Đây có thể là dấu hiệu liên quan đến bệnh lý nghiêm trọng khi đi kèm với các triệu chứng khác. Chính vì thế bạn cần quan tâm thời gian bệnh kéo dài bao lâu, tiến triển như thế nào, theo dõi có kèm theo các hiện tượng sau hay không:

• Sốt kéo dài từ 3 đến 4 ngày.
• Nhức đầu, đau mỏi sau gáy, đau đầu dữ dội, cơn đau buốt hơn khi cúi xuống. 
• Mũi bị sưng tấy, hoặc đỏ quanh mắt, đau tập trung quanh vùng mắt. 
• Thường nhạy cảm với ánh sáng, tâm tính thay đổi dễ nóng giận kèm theo nôn mửa.
• Dịch mũi vàng đặc kèm theo tanh hôi. 
• Dịch mũi dính cả máu, đôi khi xì mũi ra hẳn một mảng hoạt tử hôi tanh.

Nước mũi màu vàng kèm theo các dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm thì bạn cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị giảm thiểu tình trạng sức khỏe chuyển biến xấu đi.

Nước mũi màu vàng có thể là triệu chứng của bệnh lý nguy hiểm và ác tính.

>>> XEM THÊM: Lợi ích xông mũi bằng sả gừng

III. Chữa trị và phòng ngừa nước mũi chảy màu vàng

1. Điều trị

Phương pháp điều trị nước mũi chảy màu vàng sẽ dựa trên tình trạng bệnh lý nào là nguyên nhân gây ra và mức độ bệnh nặng hay nhẹ. Nếu triệu chứng này xuất phát từ bệnh lý nghiêm trọng sẽ cần thăm khám tại các cơ sở y tế và tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo một số cách cải thiện giảm nhẹ khó chịu và chữa trị tình trạng chảy nước mũi tại nhà dưới đây:

• Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý muối.
• Uống nhiều nước.
• Xông hơi mũi.
• Tạo độ ẩm cho không khí trong phòng.
• Đảm bảo cho cơ thể được nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc.
• Thực hiện chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng: bổ sung các loại trái cây, thực phẩm chứa nhiều vitamin cùng khoáng chất tác dụng tăng sức đề kháng cho cơ thể. 
• Giữ ấm cho cơ thể mỗi khi ra ngoài đặc biệt là khi thời tiết lạnh, hanh khô.
• Sử dụng một số loại thuốc không kê đơn: thuốc cảm như paracetamol, thuốc chống dị ứng anti histamine, thuốc xịt thông xoang mũi... Với loại thuốc thông mũi nên lưu ý nếu dùng liên tục thì không được vượt quá 3 ngày, nếu muốn sử dụng thời gian dài hơn cần hỏi ý kiến của bác sĩ.
• Hạn chế tiếp xúc với các chất có hại: Khói bụi, hóa chất hay thuốc lá... có thể gây tăng thêm chứng viêm và kích ứng mũi xoang. Chính vì thế mà cần tránh tối đa tiếp xúc với các loại chất này.

2. Phòng ngừa 

Để phòng ngừa nguy cơ bị chảy nước mũi, bạn nên lưu ý thực hiện một số điều sau:

• Thường xuyên rửa tay sạch sẽ để hạn chế tiếp xúc và nhiễm khuẩn bởi các vi sinh vật gây bệnh.
• Áp dụng chế độ ăn uống dinh dưỡng lành mạnh, khoa học.
• Thường xuyên tập luyện thể dục đề tăng cường thể lực cho cơ thể.
• Vệ sinh không gian và môi trường sống sạch sẽ để hạn chế tạo môi trường thuận lợi và lây lan các loại vi khuẩn, vi rút.
• Tăng độ ẩm không khí trong phòng đặc biệt là lúc thời tiết hanh khô bằng cách trồng các loại cây trong nhà hoặc dùng máy tạo độ ẩm.
• Bảo vệ giữ ấm cho cơ thể đặc biệt là những vị trí như mũi, cổ... Nếu trời lạnh nên tắm nước ấm và tránh tiếp xúc với gió lạnh.
• Tiêm phòng vắc-xin cúm.

Ngoài ra, với những người đang bị viêm xoang mũi hoặc tiền sử viêm xoang, khả năng tái phát bệnh kéo theo triệu chứng dịch mũi màu vàng là rất cao. Lúc này người bệnh cần xử lý tốt bệnh lý viêm xoang vì đây mới chính là nguyên nhân gây ra tình trạng chảy nước mũi màu vàng. Khi bệnh được kiểm soát, tình trạng chảy nước mũi cũng được xử lý triệt để. 

Viêm xoang Ngự Y Mật Phương - Đông Y Thế Hệ 2 - Giải pháp an toàn, hiệu quả cho người bệnh xoang. Nhờ được nghiên cứu và bào chế dựa theo bài thuốc trị xoang hiệu nghiệm nhất y học cung đình, "quốc bảo" dành riêng để chữa trị cho bậc vua chúa triều Nguyễn, được sản xuất tại nhà máy chuẩn GMP - WHO của Nhất Nhất, sản phẩm không những giúp khắc phục nhanh các triệu chứng khó chịu của bệnh như nghẹt mũi, nhức đầu, khó thở... chỉ sau vài ngày mà còn kiểm soát bệnh hiệu quả, hạn chế bệnh tái phát trong thời gian dài. Khi viêm xoang được khắc phục triệt để, tình trạng chảy nước mũi màu vàng cũng sẽ không còn.