Đau bụng kinh kèm buồn nôn, tiêu chảy khi đến tháng phải làm sao?

Triệu chứng đau bụng kinh, đi ngoài, buồn nôn hầu hết chỉ diễn ra trong khoảng vài ngày trước kỳ kinh hoặc khi đang hành kinh. Đồng thời, cũng không phải phụ nữ nào cũng bị đau bụng kinh kèm buồn nôn và tiêu chảy, mặc dù những triệu chứng này đều rất phổ biến khi hành kinh.

I - Tại sao bị đau bụng kinh kèm buồn nôn, tiêu chảy khi đến tháng?

Đau bụng kinh là hiện tượng đau ở vùng bụng dưới trong thời gian xuất hiện kinh nguyệt, mức độ đau từ âm ỉ đến dữ dội tùy biểu hiện ở từng người. Nguyên nhân gây ra đau bụng kinh có rất nhiều, nhưng 90% là do huyết ứ, tồn đọng trong tử cung không được đẩy ra ngoài, khiến tử cung co bóp mạnh gây đau.

Về cơ chế, khi hành kinh, nồng độ hormone sinh dục thay đổi và cơ thể tiết ra một lượng lớn prostaglandin, là một chất trung gian hóa học của quá trình viêm và nhận cảm đau. Prostaglandin khiến cho tử cung co thắt, siết chặt, các tổ chức thiếu oxy, sinh ra cảm giác đau vùng bụng khi đến tháng.

Không chỉ gây đau, việc lượng prostaglandin tăng mạnh và đi vào máu còn khiến cho nhiều chị em phụ nữ cảm thấy buồn nôn hoặc nôn ói. Thậm chí, prostaglandin còn có thể “đi lạc” qua đường ruột làm kích thích co thắt dẫn đến tiêu chảy, đi ngoài. Đó là lý do tại sao vào kỳ kinh nhiều phụ nữ vừa đau bụng lại vừa buồn nôn và tiêu chảy.

Ngoài ra, cũng có một số yếu tố kích thích khác gây buồn nôn tiêu chảy kèm với đau bụng kinh, bao gồm:

• Ngộ độc thực phẩm.
• Dị ứng thức ăn.
• Mắc bệnh tiêu chảy, kiết lị, bệnh rối loạn tiêu hóa.
• Ăn uống thất thường hoặc dinh dưỡng không cân đối.
• Rối loạn nội tiết tố.

Nồng độ hormone prostaglandin tăng mạnh gây đau bụng kinh, buồn nôn, tiêu chảy

Không dễ để xác định chính xác những đối tượng như thế nào sẽ thường xuyên bị đau bụng kinh kèm triệu chứng buồn nôn. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể khoanh vùng lại một vài nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn bình thường dễ mắc biểu hiện này, đó là:

• Dưới 20 tuổi.
• Hay hút thuốc lá, uống rượu bia, dùng chất kích thích.
• Chưa sinh con.
• Dậy thì sớm…

II - Đau bụng, buồn nôn, đi ngoài trong kỳ kinh nguyệt là dấu hiệu của bệnh gì?

Ngoài do sự thay đổi thất thường của nội tiết tố khi hành kinh, triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy và đau bụng kinh còn là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý phụ khoa ở chị em phụ nữ như lạc nội mạc tử cung, viêm vùng chậu, u xơ...

1. Bệnh lạc nội mạc tử cung

Đây là tình trạng các tế bào nội mạc tử cung trên nguyên tắc là phải nằm bên trong để hình thành lớp niêm mạc tử cung, nhưng vì lý do bất thường nào đấy lại được tìm thấy bên ngoài tử cung (ống dẫn trứng, buồng trứng, mô lót trong khung chậu, ruột…).

Cơn đau do lạc nội mạc tử cung rất dữ dội đến mức buồn nôn, có thể kèm theo một số biểu hiện khác như mệt mỏi, tiêu chảy, táo bón, đau nhức vùng chậu, đau khi quan hệ, đau khi đi tiểu, đau khi đại tiện, đa máu bất thường, ra máu nhiều bất thường, khó thụ thai.

2. Bệnh viêm vùng chậu

Đây là bệnh nhiễm trùng đường sinh dục trên, thường xảy ra do vi khuẩn lây qua đường tình dục gây viêm nhiễm tại cơ quan sinh sản. Thông thường, bệnh sẽ có các biểu hiện như đau vùng chậu, đau bụng dưới, đau khi quan hệ, khí hư bất thường, kinh nguyệt không đều. Nếu nhiễm trùng nặng thì cơn đau bụng sẽ kèm theo cảm giác buồn nôn, nôn ói, sốt, ớn lạnh. Bệnh có thể sẽ biểu hiện kéo dài ngay cả ngoài kỳ kinh.

Người dưới 25 tuổi dễ mắc bệnh viêm vùng chậu hơn

3. U xơ tử cung

U xơ là khối u không chứa tế bào ung thư nhưng có thể tạo áp lực lên tử cung dẫn đến những cơn đau bất thường. Những phụ nữ bị u xơ tử cung thường đau bụng kinh khá dữ dội kèm theo triệu chứng buồn nôn, tụt huyết áp, hành kinh ra máu đen…

4. Hội chứng tiền kinh nguyệt

Đây là một nhóm các triệu chứng xảy ra ở thời điểm 1-2 tuần trước khi hành kinh, do nội tiết tố thay đổi, với các biểu hiện phổ biến là đau bụng, đau lưng, buồn nôn, căng ngực, táo bón, chướng bụng, đầy hơi, đau đầu, nhạy cảm, thay đổi cảm xúc, mất ngủ.

Tình trạng này kéo dài, thường xuyên có thể dẫn tới chứng rối loạn tiền kinh nguyệt. Đây là một dạng nghiêm trọng của hội chứng tiền kinh nguyệt, với các dấu hiệu tương tự nhưng nặng hơn và gây ảnh hưởng đến cuộc sống. Rối loạn tiền kinh nguyệt chỉ xảy ra ở khoảng 5% phụ nữ có kinh nguyệt.

Theo thống kê, có hơn 90% phụ nữ mắc phải hội chứng tiền kinh nguyệt

III - Đau bụng kinh kèm buồn nôn, tiêu chảy có nguy hiểm không?

Thực chất, nếu đau bụng kinh kèm cảm giác buồn nôn nếu chỉ diễn ra dưới 12 tiếng trong 1-2 ngày hành kinh đầu tiên, mức độ âm ỉ có thể chịu đựng được thì đây chỉ là biểu hiện sinh lý bình thường của cơ thể, không quá đáng lo ngại.

Tuy nhiên, nếu các triệu chứng xảy ra dữ dội, có tính lặp lại trong suốt quá trình có kinh nguyệt, kèm theo cả một vài hiện tượng khác như nôn nhiều, sốt cao, tụt huyết áp, ra máu đen… thì phụ nữ không được chủ quan. Đây hoàn toàn có thể là dấu hiệu cảnh báo của một vấn đề sức khỏe sinh sản nghiêm trọng.

IV - Cách khắc phục tình trạng đau bụng kinh, buồn nôn, tiêu chảy

Tùy theo từng mức độ của cơn đau bụng kinh và các triệu chứng đi kèm mà áp dụng các giải pháp dùng thuốc hay không dùng thuốc khác nhau.

1. Những cách giảm đau bụng kinh

• Dùng thuốc giảm đau: Có một số loại thuốc giảm đau không kê đơn có thể mua và sử dụng tại nhà như Paracetamol hay Ibuprofen (Motrin). Chúng có tác dụng giảm đau, kháng viêm, nhưng vẫn có tác dụng phụ như khô miệng, nhức đầu, chóng mặt, buồn ngủ, viêm loét dạ dày…
• Xoa bóp nhẹ nhàng vùng bụng dưới theo hướng vòng tròn để thư giãn cơ xương chậu, nhờ vậy mà cơn đau cũng thuyên giảm bớt. Lưu ý: Nếu cơn đau ở mức độ có thể chịu đựng được, hãy hạn chế tối đa việc uống thuốc giảm đau để tránh các tác dụng phụ không cần thiết.
• Tập thể dục, vận động nhẹ nhàng: Nhiều người khi bị đau sẽ không muốn vận động, nhưng thực chất vận động nhẹ nhàng vừa sức lại rất hữu ích trong khoảng thời gian này. Vận động thể dục sẽ kích hoạt giải phóng endorphin, một loại “thuốc giảm đau” tự nhiên. Chúng ta có thể tập một vài bài co duỗi đơn giản, đi bộ, tập yoga (chú ý các động tác không áp dụng trong ngày có kinh nguyệt).
• Chườm nhiệt: Cách này rất đơn giản, dễ áp dụng. Chỉ cần sử dụng một chiếc chăn ngâm trong nước ấm hoặc một túi chườm ấm rồi đặt trên bụng, nghỉ ngơi tạm thời khoảng 10-15 phút là cảm giác đau bụng kinh và buồn nôn sẽ dịu bớt nhiều phần.
• Dùng thảo dược: Có một số loại thảo dược dễ tìm có thể hỗ trợ làm giảm đau bụng kinh kèm buồn nôn có thể kể đến như: Ích mẫu, ngải cứu, hương phụ, gừng, thì là, đan sâm… Cách này dễ thực hiện nhưng tác dụng khá chậm, nhiều trường hợp không có hiệu quả rõ rệt.

Chườm nóng vùng bụng để giảm đau bụng kinh

2. Những cách làm giảm buồn nôn

• Dùng gừng: Cơn đau bụng kinh và buồn nôn có thể được khắc phục bằng một cách rất đơn giản đó là uống trà gừng. Nhờ đặc tính ấm, trà gừng đi vào cơ thể sẽ khiến cảm giác mắc ói giảm đi nhanh chóng, đồng thời cũng phần nào làm giảm triệu chứng đau bụng khi hành kinh. Ngoài trà gừng thì chị em cũng có thể ngậm một lát gừng hoặc ăn kẹo gừng đều được.
• Dùng đồ uống: Bạn có thể uống từng ngụm nhỏ một số loại đồ uống có tính lạnh, chua , đồ uống có ga để đẩy lùi cảm giác buồn nôn.
• Dùng thực phẩm: Ăn một số loại thực phẩm mặn chứa muối natri, bổ sung các loại hoa quả hoặc đồ ăn giàu pactin như lê, táo, ổi, mận, chuối, sữa chua,…
• Dùng quế: Trong quế có chứa chất eugenol, với tác dụng làm giảm cơn đau nên thường được dùng để trị đau bụng kinh, buồn nôn. Bạn cũng có thể dùng tinh dầu quế để tạo cảm giác thoải mái trong thời điểm này.
• Tránh tiếp xúc mùi mạnh: Khi đang bị buồn nôn, bạn tốt hơn hết là nên tránh xa khỏi những nơi có mùi nồng, chẳng hạn như nước hoa, mùi ẩm mốc, mùi thức ăn.
• Sử dụng thuốc: Trường hợp buồn nôn hoặc nôn ói nhiều mà các phương pháp trên không thể khắc phục thì chị em nên xem xét sử dụng thuốc. Có thể dùng một số loại thuốc kháng axit, giúp trung hòa axit dạ dày, làm giảm cảm giác buồn nôn. Hoặc đơn giản hơn là dùng thuốc chống say xe, chẳng hạn như dimenhydrinate (Dramamine), meclizine.

Trà gừng, nước chanh hoặc quế có thể giảm buồn nôn hiệu quả

3. Những cách trị tiêu chảy đi ngoài

• Bổ sung nước cho cơ thể, hydrat hóa bằng cách uống thêm nước lọc, nước trái cây, nước khoáng để bù lượng nước cơ thể mất đi do đi ngoài.
• Ăn sữa chua: Người bị đau bụng kinh, buồn nôn tiêu chảy có thể ăn sữa chua do chúng có chứa rất nhiều men vi sinh có lợi cho hệ tiêu hóa. Nhờ đó các triệu chứng rối loạn tiêu hóa khó chịu như tiêu chảy, khó chịu bụng sẽ được cải thiện.
• Uống thuốc trị tiêu chảy: Nếu tình trạng đi ngoài xảy ra liên tục, trước tiên chị em cần dùng một số loại thuốc ngăn chặn khuẩn E.coli gây tiêu chảy, thuốc làm giảm nhu động ruột như Berberin, Loperamide, Diphenoxylate… Ngoài ra cũng có thể tham khảo thêm các loại thuốc làm điều hòa hoạt động nhu động ruột, men tiêu hóa…

Dùng thuốc trị tiêu chảy

V - Khắc phục đau bụng kinh bằng bài thuốc Đông y Ngự y mật phương

Theo Y học cổ truyền, đau bụng kinh (thống kinh) xảy ra là do khí và huyết bị ngăn trở vận hành. Kinh nguyệt là do huyết hóa ra. Nếu huyết suy kém hoặc ứ trệ thì kinh sẽ không thông, huyết không được đẩy ra ngoài đúng quy luật, bị ứ đọng lại tử cung nên sinh ra thống tắc bất thông – đau bụng kinh.

Vì thế, Đông y coi trọng việc thông tắc huyết ứ, làm tan huyết đọng vùng tử cung, đồng thời hoạt huyết, tăng cường lưu thông máu mạnh mẽ để máu dễ dàng được đẩy ra ngoài. Khi máu lưu thông tốt, không còn ứ tắc nữa thì tử cung cũng co bóp nhẹ nhàng hơn, cơn đau giảm đi, các triệu chứng kèm theo như buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi… cũng giảm bớt rất nhiều.

Các loại thuốc Đông y chữa đau bụng kinh không hề ít, nhưng không phải thuốc nào cũng chú trọng cơ chế hoạt huyết, thông tắc ứ đọng. Cho dù đã xác định đúng cơ chế thì vẫn cần phải chọn lọc kỹ mới tìm ra được sản phẩm hiệu quả và chất lượng thực sự.

Viên Ngự Y Mật Phương 7 hỗ trợ tình trạng đau bụng kinh

VI - Nên làm gì để hạn chế bị đau bụng, buồn nôn, đi ngoài trong kỳ kinh nguyệt?

Những biện pháp phòng tránh hiện tượng đau bụng kinh, buồn nôn, đi ngoài tốt nhất luôn là nhờ vào lối sinh hoạt và ăn uống điều độ. Chị em có thể tham khảo một số cách như:

• Trước khi đến kỳ kinh nguyệt dự đoán khoảng 3-5 ngày, phụ nữ nên ưu tiên các loại thực phẩm dễ tiêu hóa, nhiều chất xơ, hạn chế đồ tươi sống, nhiều dầu mỡ, nhiều gia vị và thực phẩm có tính hàn vì chúng gây kích thích tử cung khiến cơn đau thêm trầm trọng.
• Một số đồ ăn có vị chua cũng hỗ trợ khá tốt trong việc làm giảm đau bụng kinh buồn nôn.
• Trong những ngày này hãy giữ ấm cơ thể để máu lưu thông đều, thư giãn cơ bắp.
• Đặc biệt, trước ngày bắt đầu hành kinh được dự đoán, hãy đi bộ nhiều hơn để cơ thể được vận động và thoải mái.
• Ngủ đúng giờ, đủ giấc.
• Hạn chế tối đa việc căng thẳng.
• Uống nhiều nước.
• Hạn chế ăn uống các thực phẩm lạ, thực phẩm chưa được chế biến kỹ.

Về cơ bản thì đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy đều là những triệu chứng cơ bản và phổ biến mà nhiều người gặp phải khi đến tháng và sẽ tự giảm dần sau vài ngày. Tuy nhiên trong các trường hợp tần suất và mức độ triệu chứng tăng lên mà không có dấu hiệu thuyên giảm, chị em nên quan tâm hơn về sức khỏe bản thân bằng cách thăm khám bệnh viện, điều chỉnh thói quen xấu và áp dụng lối sống khoa học hơn.