I - Thuốc chống buồn ngủ là gì?
Thuốc chống buồn ngủ là những sản phẩm được bào chế với mục đích khi uống vào sẽ giúp người sử dụng trở nên tỉnh táo hơn, không còn buồn ngủ và mệt mỏi, từ đó giúp họ tiếp tục thực hiện các công việc một cách thoải mái và dễ dàng hơn.
Thuốc sẽ làm giảm cơn buồn ngủ dưới nhiều cơ chế khác nhau, tùy từng loại sản phẩm nhưng thông thường là sẽ có chứa các hoạt chất cho khả năng kích thích hệ thần kinh trung ương bằng cách tăng tiết dopamine, norepinephrine hay histamine.
II - Các loại thuốc chống buồn ngủ phổ biến hiện nay
Mặc dù số lượng người cần sử dụng tới thuốc chống buồn ngủ không nhiều, tuy nhiên số lượng nhãn hiệu thuốc được bày bán trên thị trường cũng không hẳn là con số nhỏ. Dưới đây là một số nhãn hiệu thuốc chống buồn ngủ được biết tới nhiều, bao gồm:
- Modafinil
- Antisleep
- Thuốc Alertness Aid
- Thuốc Ostrovit Caffeine
- Thuốc chống buồn ngủ của Nhật Tomelmin
III - Những ảnh hưởng khi dùng thuốc chống buồn ngủ
Bản chất thuốc chống buồn ngủ cũng là một loại thuốc Tây y, chứa nhiều loại hoạt chất để tác động tới hệ thần kinh hoặc các bộ phận trong cơ thể, do đó dù có sử dụng đúng liều lượng thì ít nhiều vẫn có thể gây ra các ảnh hưởng không tốt cho cơ thể. Một số tác dụng phụ có thể gặp phải gồm:
Rối loạn giấc ngủ
Do mục đích của thuốc chống buồn ngủ là để người dùng tỉnh táo, vì thế chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới chu kỳ ngủ thức tự nhiên của cơ thể. Khi thuốc hết tác dụng, người dùng có thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải trong khi thời điểm đó cơ thể đang ghi nhận là thời gian cần thức hoặc tỉnh táo. Vì thế người lạm dụng thuốc chống buồn ngủ rất dễ rơi vào tình trạng giấc ngủ bị đảo lộn.
Ảnh hưởng tới tim mạch
Các loại thuốc chống buồn ngủ thường tạo ra nhiều kích thích cho cơ thể, trong đó có cả hệ tim mạch. Nhiều loại thuốc khi sử dụng sẽ khiến tim đập nhanh hơn, mạnh hơn nên khiến người uống tỉnh táo và không buồn ngủ. Tuy nhiên điều này có thể dẫn tới hiện tượng đau tim, tức ngực,... nếu dùng trong thời gian dài.
Ảnh hưởng tới hệ thần kinh
Thuốc chống buồn ngủ thường sẽ tác động nhiều tới hệ thần kinh, mục đích là để người dùng trở nên hưng phấn hơn để tránh tình trạng buồn ngủ. Tuy nhiên tác dụng phụ nó để lại có thể là tình trạng căng thẳng, lo âu, dễ kích động hoặc thậm chí là ảo giác.
Ảnh hưởng tới gan, thận
Cũng giống như bất kỳ loại thuốc tây y khác thì thuốc chống buồn ngủ đều sẽ phải được xử lý tại gan. Nếu dùng trong thời gian dài và là loại thuốc có dược tính mạnh sẽ khiến gan hoạt động quá công suất, rất dễ gây tổn thương.
Nhờn thuốc hoặc gây phụ thuộc thuốc
Nếu sử dụng thuốc chống buồn ngủ với tần suất nhiều sẽ có thể gây hiện tượng nhờn thuốc, tức là người dùng sẽ phải tăng liều lượng để đạt hiệu quả mong muốn. Hoặc khi không có thuốc thì người dùng sẽ cảm thấy uể oải, kém tập trung hơn rất nhiều so với thông thường.
IV - Những lưu ý cần nhớ khi dùng thuốc chống buồn ngủ
Mặc dù các bác sĩ khuyến cáo không nên sử dụng thuốc chống buồn ngủ, tuy nhiên nếu trong các tình huống buộc phải sử dụng thì bạn vẫn có thể dùng bình thường, bởi hầu hết các loại thuốc được phát hành thương mại đều đã được kiểm nghiệm kỹ. Tuy nhiên bạn vẫn cần chú ý tới một số vấn đề sau:
- Đảm bảo mua thuốc tại các nhà thuốc uy tín, tránh mua phải hàng giả
- Cần tham khảo bác sĩ trước khi sử dụng
- Đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng, đảm bảo không nằm trong các đối tượng chống chỉ định hoặc tránh các loại thuốc hay thực phẩm gây tương tác thuốc.
Mong rằng những chia sẻ trên đây về lợi ích và tác hại của thuốc chống buồn ngủ thì bạn đã có được những kiến thức cũng như quyết định riêng cho bản thân. Liên hệ với chúng tôi nếu có vấn đề chưa được giải đáp.
DS. Hoài
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/su-dung-thuoc-chong-buon-ngu-loi-hay-hai-n18620.html