I - Nguyên nhân gây tình trạng khó ngủ về đêm
1. Các yếu tố về lối sống
Các yếu tố từ bên ngoài, cụ thể là những thói quen sinh hoạt chưa điều độ như sử dụng nhiều caffeine, thuốc lá, chất kích thích vào cuối ngày, sử dụng điện thoại, thiết bị điện tử ngay sát giờ ngủ, lười vận động, thường xuyên ăn đêm, chu kỳ giờ ngủ - thức không đều đặn… đều có thể làm ảnh hưởng tới giấc ngủ, khiến cơ thể khó thư giãn và gây ra tình trạng khó ngủ về đêm.
2. Các yếu tố tâm lý
Khi người bệnh gặp phải các yếu tố tâm lý như bị căng thẳng kéo dài do áp lực cuộc sống, tâm trạng bị kích thích quá mức trước khi đi ngủ, bị trầm cảm, rối loạn lo âu đều khiến cơ thể không thể được thư giãn, thoải mái để có thể chìm vào giấc ngủ. Thay vào đó, giấc ngủ của người bệnh sẽ bị gián đoạn, bị mất ngủ, khó vào giấc ngủ, ngủ không ngon.
3. Môi trường ngủ
Khi phải ngủ trong một môi trường có nhiều tiếng ồn, có ánh sáng quá chói sẽ khiến não bộ thêm căng thẳng, làm cản trở sản sinh hormone gây buồn ngủ melatonin, khiến bạn càng khó đi vào giấc ngủ hơn. Ngoài ra, khi phải ngủ trong một chiếc giường với bộ chăn ga không thoải mái, sạch sẽ cũng có thể khiến bạn trở nên khó ngủ hơn.
4. Tình trạng bệnh lý
Cụ thể, những bệnh lý có thể làm ảnh hưởng tới giấc ngủ, gây gián đoạn giấc ngủ phải kể đến như:
- Hội chứng ngưng thở khi ngủ: Khiến quá trình hô hấp bị gián đoạn, khiến người bệnh dễ thức giấc, khó ngủ lại.
- Hội chứng chân không yên: Việc chân di chuyển không kiểm soát vào ban đêm làm ảnh hưởng tới giấc ngủ, khiến người bệnh không thể ngủ ngon.
- Đau mạn tính: Như khi người bệnh mắc phải các bệnh lý như đau viêm xương khớp, đau đầu…, cơn đau khó chịu kéo dài khiến người bệnh khó có thể dễ dàng chìm vào giấc ngủ.
- Thay đổi nội tiết tố: Khi phụ nữ ở trong các giai đoạn như đang trong chu kỳ kinh nguyệt, đang mang thai hay bước vào thời kỳ mãn kinh, giấc ngủ của họ sẽ có thể bị ảnh hưởng và gián đoạn. Đặc biệt là ở phụ nữ mãn kinh khi xuất hiện những triệu chứng khó chịu của thời kỳ này như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm…
- Rối loạn sức khỏe tâm thần: Với các bệnh lý có thể làm ảnh hưởng tới giấc ngủ như rối loạn lưỡng cực, rối loạn căng thẳng sau chấn thương, rối loạn tăng động giảm chú ý…
Đặc biệt, có tới hơn 80% các trường hợp mất ngủ, đặc biệt là mất ngủ mạn tính có nguyên nhân chính là từ bệnh lý thiếu máu lên não. Khi đó, não bộ vì không nhận được đủ lượng máu và dưỡng chất cần thiết, khiến các chức năng hoạt động bị suy giảm, từ đó sinh ra nhiều triệu chứng như mất ngủ, đau đầu, chóng mặt…
5. Các yếu tố sinh học
Như do tuổi tác hay sự thay đổi nhịp đồng hồ sinh học trong cơ thể khiến chu kỳ ngủ của bạn trở nên ngắn hơn, ban đêm khó chìm vào giấc ngủ, rất dễ thức giấc và khó ngủ lại.
6. Sử dụng chất gây nghiện
Việc sử dụng rượu, bia, thuốc lá hay các chất kích thích khác làm ảnh hưởng rất nhiều tới giấc ngủ, khiến người bệnh rơi vào tình trạng ngủ không sâu, thường xuyên mệt mỏi, uể oải. Ngoài ra, việc sử dụng những loại thuốc trị bệnh như thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp… có thể gây ra tác dụng phụ là có tác động xấu tới giấc ngủ.
7. Lo lắng khi ngủ
Đối với người thường xuyên bị mất ngủ, vào ban đêm họ thường có những suy nghĩ, lo lắng quá mức về việc làm sao có thể ngủ được, chính tâm lý này khiến người bệnh càng rơi vào căng thẳng, không thoải mái và càng khó ngủ hơn.
8. Nhịp điệu sinh học tự nhiên
Ở những người gặp phải hội chứng ngủ trễ, họ thường cảm thấy tỉnh táo vào đêm muộn, dù khi họ có cố gắng đi ngủ sớm thì cũng rất khó để có thể dễ dàng chìm vào giấc ngủ. Ngoài ra, những người có công việc thường xuyên phải di chuyển nhiều nơi với các múi giờ khác ngủ, khiến họ bị mệt mỏi, khó ngủ vì bị lệch múi giờ.
II - Khó ngủ về đêm gây ra những tác hại gì?
Mất ngủ, khó ngủ vào ban đêm nếu diễn ra kéo dài và không sớm có các giải pháp khắc phục hiệu quả sẽ làm ảnh hưởng rất nhiều tới cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh, cùng với đó là nguy cơ xuất hiện những biến chứng nguy hiểm:
- Suy giảm nhận thức: Khiến hoạt động của não bộ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gây ra các tình trạng như suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tập trung và sự nhanh nhạy, gặp phải hội chứng sương mù não, khiến não bộ không thể đưa ra những suy nghĩ rõ ràng…
- Tác động về mặt cảm xúc và tâm lý: Nhiều người bệnh bị mất ngủ thời gian dài thường gặp phải tình trạng bị rối loạn, hay thay đổi tâm trạng và cảm xúc, thường xuyên tức giận, cáu gắt, làm tăng nguy cơ gây ra bệnh lý trầm cảm, rối loạn lo âu.
- Rủi ro về sức khỏe thể chất: Mất ngủ khiến cơ thể không có đủ thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi, làm suy giảm hệ miễn dịch toàn cơ thể, khiến người bệnh rất dễ gặp phải tình trạng cảm cúm, cảm lạnh. Ngoài ra, mất ngủ còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính như thừa cân béo phì, các bệnh về tim mạch, huyết áp cao, đái tháo đường, suy giảm nội tiết tố, đặc biệt có cả những bệnh lý nguy hiểm như đau tim, tai biến mạch máu não…
- Rối loạn sức khỏe tâm thần: Mất ngủ là nguyên nhân làm xuất hiện tình trạng người bệnh bị rối loạn lo âu. Nếu mất ngủ không sớm được khắc phục sẽ kéo theo chứng rối loạn lo âu ngày càng trở nên nặng nề hơn, bệnh có thể tiến triển thành chứng rối loạn hoảng sợ hoặc ám ảnh sợ hãi. Ngoài ra, ở những người bệnh bị mất ngủ nặng còn có nguy cơ mắc chứng loạn thần, thường xuyên bị xuất hiện ảo giác, ảo tưởng, hoang tưởng.
- Tác động đến công việc và đời sống xã hội: Vì mất ngủ khiến cơ thể không được nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng, kéo theo công việc bị giảm năng suất và hiệu quả, thường xuyên xảy ra sai sót, điều này sẽ nguy hiểm hơn cả khi người bệnh làm những công việc đòi hỏi sự tập trung như lái xe, điều khiển máy móc… Ngoài ra, mất ngủ còn có thể làm ảnh hưởng tới những mối quan hệ xung quanh, có thể khiến người bệnh tự cô lập bản thân vì thường xuyên rơi vào mệt mỏi, bất ổn trong cảm xúc, thường xuyên cáu gắt.
- Tác động tới quá trình lão hóa: Mất ngủ khiến quá trình lão hóa diễn ra nhanh hơn, khiến làn da trở nên nhăn nheo, kém đàn hồi và săn chắc, xuất hiện những quầng thâm dưới mắt, không chỉ vậy còn có thể làm tăng nguy cơ sớm mắc các bệnh lý về thoái hóa thần kinh như Alzheimer. Ngoài ra, mất ngủ còn có nguy cơ làm giảm tuổi thọ của người bệnh, khiến người bệnh phải đối mặt với nguy cơ tử vong cao hơn.
- Thay đổi về hành vi và lối sống: Khiến người bệnh dần bị phụ thuộc vào các sản phẩm có chứa chất kích thích giúp làm tăng sự tỉnh táo như cà phê, thuốc lá… Ngoài ra, nhiều người bệnh bị mất ngủ kéo dài còn bị phụ thuộc vào các loại thuốc an thần, thuốc ngủ.
III - Bị mất ngủ về đêm phải làm sao?
1. Khắc phục mất ngủ bằng các phương pháp không dùng thuốc
Người bệnh nên xây dựng cho bản thân những thói quen tốt cũng như những liệu pháp giúp thư giãn, điều hòa giấc ngủ như:
- Giải tỏa sự căng thẳng, lo lắng bằng các liệu pháp giúp thư giãn như thực hành các bài tập thở sâu, bài tập thư giãn cơ tiến triển, thực hành chánh niệm, thiền định, loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực ra khỏi đầu, cho cơ thể được bình tĩnh, thư thái nhất có thể.
- Thực hiện những thói quen có thể giúp giảm căng thẳng trước khi đi ngủ như nghe nhạc nhẹ hay truyện ngủ, uống đồ uống ấm như sữa hay trà thảo mộc, viết nhật ký, đọc sách giấy, tắm nước nóng…
- Không để điện thoại, thiết bị điện tử làm ảnh hưởng tới giấc ngủ bằng cách không sử dụng chúng ngay sát giờ ngủ. Trong thời gian ngủ bạn cũng không nên liên tục xem đồng thời để tránh tâm trạng bị lo lắng, khó ngủ hơn.
- Tạo ra một không gian ngủ thoải mái, yên tĩnh, mát mẻ, không có ánh sáng chói.
- Nếu bạn nằm trên giường đã hơn 20 phút mà vẫn không ngủ được dù đã cố gắng, tốt nhất bạn nên rời khỏi giường, có thể thực hiện những liệu pháp và thói quen giúp thư giãn. Bạn chỉ nên quay lại giường sau khi đã có cảm giác buồn ngủ.
2. Điều trị mất ngủ bằng thuốc và các sản phẩm giúp hỗ trợ điều trị
Khó ngủ, mất ngủ dù là cấp hay mạn tính đều cần những giải pháp lâu dài song song với an toàn, lành tính. Mỗi giải pháp đều có mặt ưu – nhược riêng, quan trọng là nhu cầu của mỗi người và khả năng đáp ứng của mỗi phương pháp.
Ví dụ, nếu chỉ bị chứng khó ngủ tạm thời thì chỉ cần thay đổi một vài yếu tố sinh hoạt, môi trường, khi thấy tình trạng đã cải thiện thì không còn đáng lo ngại. Thế nhưng, với những trường hợp mất ngủ thường xuyên, kéo dài, mạn tính thì cần những phương pháp trực tiếp hơn, hiệu quả hơn, như sử dụng Viên Mất Ngủ Ngự Y Mật Phương, một sản phẩm chuyên dành cho những người bị khó ngủ, mất ngủ, ngủ không sâu giấc.
Vì thiếu máu não mới là nguyên nhân chính gây nên tình trạng khó ngủ, mất ngủ nên hướng điều trị hiệu quả nhất là tăng lưu lượng máu cung cấp cho não bộ, trong Đông y còn gọi là “hoạt huyết bổ não”. Viên Mất Ngủ Ngự Y Mật Phương tác động theo đúng cơ chế này, cụ thể là: Bổ huyết, hoạt huyết, an thần, từ đó giúp người bệnh dễ vào giấc ngủ, ngủ sâu, ngủ ngon, cơ thể được cung cấp đủ năng lượng.
Viên Mất Ngủ Ngự Y Mật Phương là giải pháp mang tính toàn diện, không chỉ có hiệu quả nhanh chóng (sau 5-7 ngày sử dụng người bệnh đã bắt đầu dễ ngủ và ngủ ngon hơn), mà còn an toàn, lành tính, duy trì ổn định nhịp thức – ngủ lâu dài, hạn chế bị mất ngủ tái phát. Với những người bị khó ngủ, mất ngủ cấp tính thể nhẹ chỉ cần uống một gói mỗi ngày, nếu mất ngủ kéo dài thì tăng lên thành hai gói.
Viên Mất Ngủ Ngự Y Mật Phương đặc biệt phù hợp với những người bị suy nhược thần kinh, người cao tuổi, người lao động trí óc căng thẳng, kể cả những người đã mất ngủ, khó ngủ kinh niên kéo dài nhiều năm, từng chữa nhiều bác sĩ, bệnh viện, lương y mà không có kết quả tốt.
Một số thông tin cơ bản về Viên Mất Ngủ Ngự Y Mật Phương:
- Công thức thảo dược được kế thừa từ bài thuốc gốc của Ngự y mật phương (là bài thuốc chữa mất ngủ từng được ngự y xa xưa sử dụng trong cung cho bậc vua chúa quan lại).
- Thảo dược 100% tự nhiên, không có tân dược, sử dụng không có tác dụng phụ, có thể dùng lâu dài.
- Sản xuất tại nhà máy tiêu chuẩn Đông y thế hệ 2 và tiêu chuẩn GMP-WHO.
- Hình thức sản phẩm dạng viên nén, chia thành nhiều gói nhỏ, mỗi gói tương ứng một liều lượng sử dụng, uống trực tiếp không cần đun sắc thông thường.
- Lời khuyên dược sĩ: Nên dùng ít nhất trong 3 tháng mỗi đợt để đạt hiệu quả cao nhất.
IV - Những lưu ý để hạn chế khó ngủ ban đêm
Để phòng ngừa tình trạng khó ngủ về đêm, bạn nên có những giải pháp giúp vệ sinh giấc ngủ, đồng thời xây dựng cho bản thân một lối sống khoa học, nghỉ ngơi thư giãn hợp lý, tránh căng thẳng kéo dài như:
- Không thức khuya, không ngủ trưa quá muộn, xây dựng một nhịp đồng hồ sinh học giúp việc đi ngủ và thức dậy cũng một thời điểm đều đặn hàng ngày.
- Thực hiện những thói quen thư giãn trước khi đi ngủ khoảng từ 30 tới 1 tiếng như đọc sách giấy, viết nhật ký, tắm nước nóng, tập thở sâu, tiền định…
- Giữ cho phòng ngủ luôn sạch sẽ, yên tĩnh, mát mẻ, ít hoặc không có ánh sáng, cùng một bộ chăn ga gối đệm giúp bạn thoải mái.
- Không sử dụng hoặc hạn chế tối đa việc dùng điện thoại, các loại thiết bị điện tử vào giờ đi ngủ, tốt nhất nên ngưng sử dụng khoảng từ nửa tiếng đến 1 giờ trước khi đi ngủ, nếu có hãy dùng ở chế độ ban đêm.
- Tránh dùng các loại rượu, bia, chất kích thích như caffeine, thuốc lá vài giờ trước khi đi ngủ.
- Hạn chế ăn đêm, tốt nhất ăn trước giờ đi ngủ khoảng từ 2 đến 3 giờ.
- Duy trì việc luyện tập thể dục, thể thao đều đặn. Tuy nhiên cần lưu ý không nên tập cường độ mạnh vào gần giờ đi ngủ, tốt nhất bạn nên tập vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều.
- Dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý để có thể kiểm soát căng thẳng.
Có thể thấy, khó ngủ về đêm là tình trạng có thể xảy ra ở nhiều đối tượng, ngày càng trở nên phổ biến và xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Chính vì vậy người bệnh cần xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh, từ đó sớm có cho bản thân những giải pháp khắc phục hiệu quả.
DS. Hoàng Giang
Theo Giáo dục & Cuộc sống/Giáo dục & Thời đại
Link gốc: https://cuocsong.giaoducthoidai.vn/vi-sao-hay-bi-kho-ngu-ve-dem-va-cach-chua-tri-de-dang-hieu-qua-n17239.html