Đau dạ dày nên ăn gì & kiêng ăn gì để giảm đau, nhanh khỏi bệnh?

I - Nguyên tắc khi xây dựng chế độ ăn cho người đau dạ dày

Thức ăn ảnh hưởng đến dạ dày của chúng ta theo nhiều cách khác nhau. Ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý có thể chống lại, ngăn ngừa hoặc ít nhất cũng làm giảm nguy cơ bị dạ dày.

Sau đây là những nguyên tắc khi xây dựng chế độ ăn để ngăn ngừa và giảm đau bệnh dạ dày.

1. Lựa chọn thực phẩm dễ tiêu hóa

Nhóm thực phẩm dễ tiêu hóa sẽ giúp cho dạ dày tránh phải co bóp liên tục. Cũng nhờ vậy mà những cơn đau bụng, đầy chướng bụng bị hạn chế.

Các bạn có thể tham khảo một số đồ ăn mềm như ruột bánh mì, bơ, sữa chua, khoai lang, cháo, súp…

2. Ưu tiên thực phẩm tốt cho dạ dày

Những nhóm thực phẩm sau cần tăng cường ăn để tình hình bệnh được cải thiện tốt hơn.

• Rau xanh: rau rất giàu chất xơ và magie, dinh dưỡng tốt cho hoạt động tiêu hóa cũng như bệnh đau dạ dày. Nên ăn nhiều các loại như rau mồng tơi, súp lơ, tía tô, cải bẹ xanh, cải bắp, diếp cá, lá mơ, rau chân vịt…
• Thực phẩm Probiotic: tiêu biểu là sữa chua, chứa nguồn lợi khuẩn rất cao giúp ổn định đường tiêu hóa, cân bằng dinh dưỡng đường ruột.
• Thực phẩm Pectin: có tác dụng hiệu quả giúp cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, giúp tăng cường lợi khuẩn. Nhóm thực phẩm này được tìm thấy nhiều trong một số loại hoa quả như táo, ổi, lê, dâu tây…
• Ngũ cốc: một số loại ngũ cốc như đậu, khoai, lúa mì, bột yến mạch giàu hàm lượng chất xơ và protein cao. Những người bị chứng trào ngược dạ dày thực quản dùng sẽ rất tốt vừa giúp thuyên giảm nhanh triệu chứng lại củng cố đường tiêu hóa.
• Những thực phẩm chống oxy hóa: chất chống oxy hóa giúp bảo vệ các tế bào chống lại các gốc tự do, ngừa bệnh tật. Từ đó bảo vệ tốt niêm mạc dạ dày, nhanh chóng chữa lành các vết loét. Nguồn chất chống oxy hóa tốt nhất đến từ trái cây, rau quả như trong quả mọng, cam, ớt chuông, đu đủ, bông cải xanh, các loại hạt…
• Nguồn thực phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất: có vai trò nổi bật trong việc tái cấu trúc niêm mạc dạ dày cũng như giúp cơ thể khỏe mạnh. Trong thực đơn hằng ngày bạn cần bổ sung nguồn vitamin A,C,D, E.. qua các loại rau màu xanh đậm, sữa, các loại quả, hạt, nước ép hoa quả, khoai lang, khoai tây…

3. Hạn chế thực phẩm gây kích ứng dạ dày

• Nhóm thực phẩm có tính axit: chúng rất dễ khiến do dạ dày bị tăng tiết dịch vị, làm cho những cơn đau trở nên trầm trọng hơn. Do vậy chúng ta cần loại bỏ những đồ ăn như dưa, cà muối, mắm tôm, tép, trái cây có vị chua.

• Nhóm thực phẩm cay nóng: dùng nhiều sẽ khiến cho niêm mạc dạ dày bị tổn thương, đau nhiều hơn. Người bị đau dạ dày không nên dùng nhiều các loại gia vị cay như ớt, chanh, tỏi… trong các món ăn thường ngày.

• Nhóm thực phẩm khó tiêu: khiến cho dạ dày phải làm việc nhiều hơn gây tổn thương dạ dày. Không chỉ vậy trong nhóm thực phẩm này còn có chứa hàm lượng lớn acid cyanhydric không tốt cho dạ dày. Vì thế nên trong khẩu phần ăn thường ngày, người bệnh bị đau dạ dày nên hạn chế các món ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ; xôi, lạc, sắn, xúc xích…

• Đồ uống có cồn: rượu, bia, trà, cà phê, nước ngọt… làm tăng tiết dịch vị axit dạ dày làm tổn thương niêm mạc dạ dày, dần dần hình thành nên những vết loét. Vì vậy trong những bữa tiệc, cuộc nhậu người bị đau dạ dày cũng hạn hạn chế dùng với liều lượng vừa đủ để tránh bệnh tật nặng thêm.

4. Ăn uống đúng giờ, khoa học

Các nghiên cứu chỉ ra rằng thời gian ăn cũng quan trọng như đồ ăn, thức uống mà chúng ta nạp vào cơ thể. Thời điểm lý tưởng để ăn bữa sáng trong ngày là khoảng từ 7 - 9h, bữa trưa từ 12 - 14h, còn bữa tối thì nên ăn trước 18h30. Tuy nhiên nếu bận rộn chúng ta có thể ăn trong khoảng thời gian từ 18h - 21h.

Cần ăn đủ 3 bữa chính trong ngày, không nên để bụng quá no hay quá đói. Người giảm cân cũng không nên bỏ bữa bởi đó không phải là cách hay mà còn hại cho sức khỏe.

5. Uống đủ nước mỗi ngày

Lúc mới ngủ dậy là thời điểm tốt nhất để uống nước, giúp lọc gan, ruột, thận. Ngoài nước lọc chúng ta có thể dùng nước trái cây cũng rất tốt cho sức khỏe vừa bổ sung nước, vừa bổ sung nguồn vitamin dồi dào.

Nên tránh xa loại nước có ga bởi chúng chứa hàm lượng axit cao, khi vào dạ dày sẽ làm cho các vết loét thêm nặng.

II - Đau dạ dày nên ăn gì?

Đối với những người bị đau dạ dày, ngoài việc thuốc thang hay đi khám bác sĩ thì nên tích cực ăn những món sau đây sẽ cải thiện rất tốt tình hình.

1. Chuối

Loại quả quen thuộc này không chỉ ngon miệng, dễ tiêu hóa mà còn tốt cho những người bị đau dạ dày bởi những lý do sau:

• Chuối chứa nhiều chất điện giải giúp giảm tình trạng buồn nôn, tiêu chảy.
• Tính kiềm trong chuối giúp trung hòa axit trong dạ dày, tốt cho những người bị trào ngược.
• Chuối chứa nhiều pectin - một loại chất xơ hòa tan giúp thức ăn tiêu hóa dễ dàng. Ngoài ra tinh bột trong loại quả này còn rất tốt cho sự phát triển của các lợi khuẩn trong dạ dày, bảo vệ và chữa lành các vết loét do viêm dạ dày gây ra.

2. Cơm

Cơm trắng giúp bảo vệ tốt niêm mạc dạ dày, làm dịu đi mọi kích ứng. Người bị đau dạ dày nên chọn ăn những món được chế biến trực tiếp từ cơm, cháo. Trong quá trình chế biến cần nấu mềm, kỹ cho dễ tiêu hóa; hạn chế tình trạng cơm khô, cháy làm tổn thương đến niêm mạc dạ dày.

Ngoài ra chúng ta cũng nên hạn chế ăn bún, phở được chế biến từ tinh bột lên men.

3. Táo

Quả táo chứa nhiều protein rất tốt trong vấn đề thúc đẩy tiêu hóa; cải thiện hiệu quả tình trạng táo bón, đầy chướng bụng, khó tiêu, tiêu chảy.

Trung bình mỗi ngày người bị đau dạ dày nên ăn từ 1 - 2 quả táo không những cải thiện tốt bệnh dạ dày mà còn tốt cho sức khỏe.

4. Gừng

Theo nhiều nghiên cứu thì gừng và nghệ có chứa nhiều hoạt chất như zingiberol, methadone và oleoresin có lợi rất nhiều cho người bị đau dạ dày.

Đặc biệt là khả năng chống buồn nôn, ói mửa, kích thích hệ tiêu hóa, chống viêm, giảm đầy hơi chướng bụng cực kỳ hiệu quả.

5. Khoai tây

Khoai tây chứa nhiều tinh bột, cellulose, giàu vitamin B1, B2, phốt pho… có vai trò tốt trong việc hấp thụ các loại axit dư thừa trong dạ dày.

Vì vậy người bị đau dạ dày dùng khoai tây thường xuyên trong các bữa ăn có thể chữa đau dạ dày rất tốt, ngoài ra còn có tác dụng nhuận tràng, ngừa tiêu chảy.

6. Yến mạch

Bột yến mạch là loại hạt chứa nhiều dinh dưỡng, các axit béo không no, cùng một số khoáng chất như canxi, sắt, photpho… bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày. Đồng thời tốt cho đường ruột, nhuận tràng; bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể.

Người bị đau dạ dày nói riêng và những người thường xuyên gặp các vấn đề về tiêu hóa nói chung dùng bột yến mạch sẽ rất có lợi.

7. Nước canh hầm

Nước canh hầm xương không chỉ ngon miệng, bổ nhiều dinh dưỡng mà còn giúp nhanh lành các vết loét ở niêm mạc dạ dày.

Ngoài ra, nước canh hầm xương còn rất tốt cho sự phát triển của các vi khuẩn có lợi trong đường ruột, ngăn ngừa chứng viêm loét dạ dày hiệu quả.

8. Đu đủ

Đu đủ là loại quả rất giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là giàu chất xơ có lợi cho hệ tiêu hóa. Hạn chế tối đa lượng virus, vi khuẩn gây bệnh.

Ăn đu đủ, nhất là đu đủ chín thường xuyên giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu của bệnh dạ dày cũng như các triệu chứng khó tiêu, táo bón.

III - Đau dạ dày kiêng ăn gì?

Bên cạnh những món ăn tốt cho dạ dày thì người bệnh cũng cần phải tránh các món ăn sau khi gặp phải vấn đề về đường tiêu hóa, bao gồm như sau:

1. Những đồ ăn cay nóng

Đây gần như là điều cấm kỵ đối với các cơn đau dạ dày, bởi đồ ăn cay nóng sẽ làm tăng hàm lượng axit, kích thích niêm mạc dạ dày khiến bệnh ngày càng nặng hơn.

2. Đồ ăn giàu chất béo

Những thức ăn giàu chất béo rất khó tiêu hóa, ăn nhiều làm tăng gánh nặng cho dạ dày. Chất béo cũng là thành phần gây kích thích đường ruột, trường hợp nặng có thể dẫn tới các triệu chứng như tiêu chảy, chán ăn, táo bón…

3. Thực phẩm chiên rán, hun khói

Những đồ ăn này chứa lượng muối cao, ăn nhiều sẽ gây ra những tổn thương nhất định cho niêm mạc dạ dày, là yếu tố nguy cơ gây nên các bệnh ung thư dạ dày, ung thư ruột kết…

4. Hải sản sống

Nhóm thực phẩm này có tính hàn mạnh, ăn thường xuyên sẽ gây kích ứng niêm mạc dạ dày, tổn thương đường tiêu hóa.

Ngoài ra hàm lượng protein trong hải sản sống khi được nạp vào cơ thể cũng không dễ tiêu hóa. Ăn lâu dài, thường xuyên sẽ dẫn đến suy giảm chức năng của dạ dày cũng như gây ra các rối loạn tiêu hóa khác.

5. Đồ chua hay các loại thực phẩm lên men

Các loại cà muối, dưa muối, trái cây chua có tính axit cao như chanh, cam, quýt… khiến cho hàm lượng axit trong dạ dày tăng cao, tình trạng bệnh sẽ trở nên tồi tệ hơn.

6. Các loại đậu

Một số loại đậu tương, đậu đen, đậu xanh… chứa Carbohydrate - một hoạt chất rất dễ gây ra tình trạng đầy hơi, khó tiêu. Người bị bệnh dạ dày nên hạn chế dùng.

7. Chất kích thích

Cà phê, bia rượu, thuốc lá… không tốt cho sức khỏe dạ dày cũng như sức khỏe tổng thể. Nếu dùng nhiều sẽ khiến cho bệnh tình ngày càng tăng nặng.

Đau dạ dày nên ăn gì, kiêng gì cần phải lưu tâm. Người bệnh thực hiện đúng, chuẩn không chỉ đẩy lùi những triệu chứng khó chịu mà còn giúp phòng ngừa hiệu quả những cơn đau dạ dày.